Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom techniczno-technologicznym w terapii chorób serca, polscy pacjenci mogą żyć dłużej i w lepszej jakości życia. To jest w zasięgu naszych możliwości – mamy ogromny potencjał, ale zmiany regulacyjne muszą nadążać za postępem technologicznym – stwierdzili eksperci I edycji Cardiology Innovations Days. O wyzwaniach związanych z nowoczesną terapią chorób serca w dniach 7-8 czerwca dyskutowali we Wrocławiu klinicyści, biotechnolodzy, inżynierowie i kreatorzy polityki zdrowotnej z Polski i wielu krajów Europy.
„Choroby serca to od wielu lat niezmiennie pierwszy zabójca Polaków. Przyczyną 47 proc. zgonów w Polsce są następstwa chorób sercowo-naczyniowych. W krajach Europy Zachodniej ten współczynnik jest niższy o 10 punktów procentowych. Możemy i powinniśmy wykorzystać doświadczenie naszych sąsiadów i, analizując różnice w dostępie pacjentów do efektywnych metod terapeutycznych, skutecznie redukować liczbę osób, które z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego skarżą się na gorszą jakość życia i umierają przedwcześnie. Co ważne, opracowujemy i doskonalimy własne, polskie innowacyjne rozwiązania, które mają ogromny potencjał w kontekście zwiększenia skuteczności diagnostyki, terapii i opieki nad pacjentami kardiologicznymi. Nie ma wątpliwości, że warto na nie stawiać, by mogło z nich skorzystać jak najwięcej pacjentów” – mówi prof. Piotr Ponikowski, Prorektor ds. Nauki Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, współorganizator Cardiology Innovations Days.
I edycja Cardiology Innovations Days to wydarzenie organizowane przez Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu oraz Grupę casusBTL, na które złożyły się: konferencja, hackathon, czyli maraton projektowania innowacyjnych rozwiązań medycznych z zastosowaniem technologii IT oraz warsztaty dla start-upów. Pierwsza edycja imprezy została poświęcona wykorzystaniu najnowszych rozwiązań technologicznych w zapobieganiu, rozpoznawaniu i leczeniu chorób układu krążenia. Obszarem szczególnego zainteresowania uczestników było poszukiwanie efektywnych rozwiązań wspierających wczesną diagnostykę, skuteczną terapię, kompleksową opiekę i rehabilitację pacjentów z niewydolnością serca, nazywaną epidemią XXI wieku.
„Nowe możliwości terapeutyczne są szczególnie ważne w miejscach tak zwanych „białych plam” – obszarów, w których obserwujemy deficyt skutecznych rozwiązań w stosunku do rosnących wyzwań i potrzeb. Niewątpliwie takim obszarem w kardiologii jest niewydolność serca, na którą cierpi blisko 1 milion Polaków, a co roku stwierdza się 220 tysięcy nowych przypadków tego schorzenia” – tłumaczy Adrian Szulczyński, prezes Grupy casusBTL, inicjator i współorganizator przedsięwzięcia.
„Niewydolność serca to ogromny – i wciąż rosnący – problem społeczny, systemowy i gospodarczy. Z chorobą muszą radzić sobie pacjenci, ich bliscy, system ochrony zdrowia i budżet państwa. Przy ograniczonych środkach, dostępnych w ramach budżetu ochrony zdrowia, koniecznością jest wyselekcjonowanie najskuteczniejszych i jednocześnie najbardziej efektywnych kosztowo metod terapeutycznych. Innowacje techniczno-technologiczne w obszarze kardiologii mają w tym kontekście ogromny potencjał – zwłaszcza w dłuższej perspektywie czasowej” – dodaje prof. Ponikowski.
Wśród innowacyjnych rozwiązań, na które podczas Cardiology Innovations Days zwrócono szczególną uwagę, jest między innymi na polski projekt PocketECG, technologia diagnostyczna do zdalnego wykrywania arytmii serca, w tym zwłaszcza migotania przedsionków – jednej z głównych przyczyn udaru niedokrwiennego mózgu. Technologia zastosowana w urządzeniu jest oparta o algorytmy przetwarzania sygnałów biomedycznych na cyfrowe. Zdaniem ekspertów to rozwiązanie ma znaczny potencjał w zakresie ograniczenia groźnych dla zdrowia i życia następstw migotania przedsionków.
Kolejną omawianą technologią jest terapia poprawiająca kurczliwość mięśnia sercowego (cardiac contractility modulation – CCM), wykorzystywana w leczeniu przewlekłej niewydolności serca. W tej technologii do serca za pomocą elektrod wysyłane są impulsy elektryczne, które zamiast powodować dodatkowy skurcz serca, zwiększają jego siłę, a tym samym wydajność pompowania krwi przez serce. Specjalne impulsy elektryczne są wysyłane przez wszczepione urządzenie w określonej fazie cyklu pracy serca, krótko po rozpoczęciu jego skurczu. Urządzenie wysyła impulsy elektryczne, które zwiększają wydajność pompowania krwi przez serce bez wpływu na jego rytm.
Innym innowacyjnym rozwiązaniem terapeutycznym w terapii niewydolności serca jest sakubitryl/walsartan – pierwszy lek w nowej klasie leków ARNI (inhibitor neprylizyny i bloker receptora angiotenzynowego), który zmniejsza obciążenie niewydolnego serca. Działanie preparatu leczniczego polega na wzmocnieniu ochronnych systemów neurohormonalnych serca i równoczesnym hamowaniu szkodliwego działania układu renina-angiotensyna-aldosteron. W ocenie ekspertów terapia ma ogromny potencjał w leczeniu objawowej przewlekłej niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową.
„Poszukiwanie i wdrażanie innowacyjnych terapii i narzędzi w obszarze niewydolności serca niewątpliwie pozwoli zmienić oblicze całej polskiej kardiologii. Te wdrożenia są nieuniknione z uwagi na konieczność redukcji negatywnych skutków chorób kardiologicznych w aspekcie społecznym i gospodarczym – mówi prof. Piotr Ponikowski. – Do sukcesu nie wystarczą jednak innowacyjne rozwiązania technologiczne. Konieczne są ich wdrożenia, a do tego potrzebne są zmiany systemowe, zwłaszcza w obszarze regulacyjnym. Tylko dzięki odpowiednim przepisom możliwy będzie szybszy dostęp pacjentów do nowych, skutecznych rozwiązań terapeutycznych” – dodaje Ponikowski.
Jak zauważyli eksperci, optymistyczna jest dobra wola premiera, ministrów Gowina i Szumowskiego, którzy jednogłośnie deklarują uczynienie z polskich badań i innowacji priorytetowy kierunek rozwoju. Polskie ośrodki naukowe już dziś prowadzą wiele międzynarodowych i interdyscyplinarnych projektów naukowo-badawczych w obszarze zdrowia.
Ciekawym przykładem jest projekt AMULET, prowadzony przez Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. AMULET nakierowany jest na stworzenie systemu opieki nad chorymi z niewydolnością serca, oparty na wykorzystaniu nowoczesnych metod nieinwazyjnej oceny hemodynamicznej układu krążenia (m.in. częstości rytmu serca, ciśnienia tętniczego, stanu uwodnienia klatki piersiowej i całego ciała) oraz narzędzi telemedycznych.
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu to także miejsce narodzin idei spersonalizowanego e-coachingu. Dzięki technologiom podobnym do internetowego „śledzenia” użytkowników, by zaoferować im treści adekwatne do wieku i zainteresowań, opracowywane są rozwiązania, dzięki którym chory otrzyma komunikaty zgodne ze stopniem zaawansowania swojej choroby, aktualnego samopoczucia i objawów. Dzięki temu pacjenci i ich rodziny będą w stanie skuteczniej kontrolować swój stan zdrowia.
