Pilotażowy program leczenia udarów w szpitalu GUMed

Klinika Neurologii Dorosłych UCK została jedynym ośrodkiem w Polsce Północnej zakwalifikowanym przez Ministerstwo Zdrowia do pilotażowego programu leczenia inwazyjnego udarów niedokrwiennych mózgu metodą trombektomii mechanicznej. Koordynatorem programu został prof. Bartosz Karaszewski, kierownik Katedry Neurologii GUMed, ordynator Kliniki Neurologii Dorosłych.

Klinika Neurologii Dorosłych i Zakład Radiologii rozpoczęły leczenie udarów niedokrwiennych mózgu metodą trombektomii mechanicznej już w 2015 r., jako jeden z pierwszych ośrodków w kraju. W tym samym roku Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku wypracowało system dostępu do tej metody terapeutycznej 24 h/7 dni w tygodniu potencjalnie dla wszystkich pacjentów regionu.

Do tej pory w szpitalu klinicznym Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego przeprowadzono już ponad 80 zabiegów trombektomii mechanicznej, a liczba procedur rośnie. Trombektomia daje szanse na powrót do sprawności chorym po najcięższych udarach. Zabieg polega na mechanicznym usunięciu zatoru lub zakrzepu ze światła naczynia. Kwalifikują się do niego pacjenci z najcięższymi udarami – spowodowanymi ostrą niedrożnością największych tętnic domózgowych i mózgowych. W tej grupie chorych, do czasu wprowadzenia trombektomii, rokowanie było w zdecydowanej większości niekorzystne nawet w przypadku zastosowania tzw. leczenia trombolitycznego (stosowanego w celu „rozpuszczenia” skrzepliny).

Wyniki największych jak do tej pory badań światowych wskazują, że poszerzenie panelu terapeutycznego o trombektomię mechaniczną może pozwolić na uzyskanie dobrego rokowania (co oznacza powrót do samodzielności) u ponad połowy leczonych.

„Biorąc pod uwagę nasze dane za 2017 r., szansa na uzyskanie samodzielności w grupie pacjentów z tak rozległymi udarami mózgu leczonych w naszej klinice może wynieść nawet ponad 60 proc.” – twierdzi prof. Bartosz Karaszewski.

Udar mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną śmierci dorosłych, a także najczęstszą przyczyną ich trwałego kalectwa. W Polsce choroba dotyka ok. 80 tys. osób rocznie. Najczęstsze pierwsze symptomy udaru to nagle pojawiające się: drętwienie lub osłabienie mięśni jednej strony ciała i asymetria twarzy (opadający kącik ust po jednej stronie), trudności z mówieniem i rozumieniem mowy, zaburzenia widzenia, zawroty głowy i zaburzenia równowagi oraz silny ból głowy. Objawy mogą występować łącznie lub każdy z osobna.

Standardowo leczenie trombolityczne stosuje się do 4,5 godziny, a mechaniczne (trombektomię) do 6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów, chociaż w rzadkich sytuacjach klinicznych każde z nich można wdrożyć także później. Im szybciej rozpocznie się terapię tym większa jest szansa na uniknięcie rozległego trwałego deficytu neurologicznego i na powrót sprawności.