Liderem w zakresie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw w Polsce jest przemysł farmaceutyczny – wynika z najnowszych danych GUS (informacja „Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce w latach 2016-2018”). Co druga firma z tego sektora (52%) prowadziła badania lub dostarczyła na rynek innowacyjne produkty. To prawie dwa razy większy odsetek niż wynosi średnia dla całej produkcji przemysłowej w Polsce (26%).
W przypadku firm farmaceutycznych odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły innowacje produktowe lub procesowe wzrósł z 45% w 2015 r. do 52% w 2018 r. Sektor farmaceutyczny wyprzedził m.in. tak silnie kojarzone z innowacjami gałęzie gospodarki jak produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych.
„Wyniki analizy GUS potwierdzają, że krajowy przemysł farmaceutyczny jest branżą kluczową dla modernizacji i poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki. Nie chodzi tylko o skalę aktywności w obszarze innowacji, ale również o efekt tego zaangażowania. Są to w dużej mierze innowacje produktowe i procesowe służące polskim pacjentom” – podkreśla Krzysztof Kopeć, prezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego (PZPPF).
Krajowi producenci leków wskazują na bardzo poważną barierę w rozwoju branży – ograniczone środki na inwestycje będące skutkiem spadku rentowności. W sytuacji ciągłej presji na obniżki cen krajowych leków i wzrostu kosztów ich wytwarzania może to doprowadzić do załamania aktywności firm farmaceutycznych w obszarze badań i rozwoju (B+R). Poziom cen leków i co za tym przychodów branży jest bowiem silnie skorelowany z poziomem nakładów na B+R.
Potwierdzają to także dane GUS. Zdecydowana większość wydatków na innowacje pochodzi bowiem ze środków samych firm. Wsparcie budżetowe stanowi nieznaczny ułamek budżetów. W strukturze nakładów na działalność innowacyjną według źródeł finansowania, we wszystkich przedsiębiorstwach przemysłowych największy był udział środków własnych 75,5%. Znacznie mniejszy udział stanowiły kredyty, pożyczki i inne zobowiązania finansowe od instytucji finansowych – 8,1%.
Szansę na przełom stanowić mogą m.in. odpowiednio skonstruowane mechanizmy Refundacyjnego Trybu Rozwojowego. Chodzi o to, aby przy wydatkowaniu publicznych pieniędzy na refundację leków brać pod uwagę rozwój gospodarczy Polski i premiować firmy, które się do niego przyczyniają.
„Jeśli chcemy gonić takie kraje, jak Szwajcaria, gdzie nakłady branży farmaceutycznej na B+R są jednymi z najwyższych, musi wzrosnąć rentowność krajowych firm farmaceutycznych. Mając jedne z najniższych cen leków w Europie i nie promując w żaden sposób krajowych producentów, nigdy się to nie uda. Powinniśmy wprowadzić RTR, aby firmy produkujące leki w Polsce zwiększały wydatki na badania i rozwój na terenie naszego kraju” – wyjaśnia Barbara Misiewicz- Jagielak, wiceprezes PZPPF.
