Polscy farmaceuci – tak jak to ma miejsce w innych krajach – mogliby wspierać pacjentów w celu uzyskania najwyższej jakości i efektywności leczenia, w znacznie większym stopniu niż przewiduje to projekt ustawy o zawodzie farmaceuty, wynika z raportu przygotowanego przez IQVIA. Wykorzystanie kompetencji farmaceutów w celu odciążenia polskiego systemu opieki zdrowotnej to konieczność – również ze względu na koszty dla budżetu państwa.
Według cytowanych w raporcie danych OECD, Polska znajduje się na trzecim od końca miejscu pod względem liczby hospitalizacji z powodu chorób, które mogłyby być leczone w podstawowej opiece zdrowotnej (z 900 hospitalizacjami przypadającymi na 100 tys. mieszkańców). Polska należy także do państw charakteryzujących się wysokim poziomem niezaspokojonych potrzeb zdrowotnych. Wzrasta więc nie tyko zapotrzebowanie na skuteczną opiekę zdrowotną, ale również na opiekę farmaceutyczną, bowiem, według długoterminowych prognoz demograficznych, liczba osób 65-letnich i starszych w 2035 roku osiągnie 23,8% ogółu społeczeństwa, zaznaczono.
„Farmaceuci są grupą zawodową gotową na zwiększające się potrzeby pacjentów. Ich praca ma szanse na poprawę jakości i skuteczności leczenia, a dzięki działaniom edukacyjnym i profilaktycznym, mogą zapobiec wielu schorzeniom. Zaangażowanie farmaceutów w proces leczenia – tak jak ma to miejsce w innych krajach – może generować oszczędności dla całego systemu” – powiedział ekspert IQVIA Michał Pilkiewicz, cytowany w komunikacie poświęconym raportowi.
Z raportu IQVIA wynika, że na 87,5 tys. lekarzy w Polsce przypada 26,5 tys. magistrów i 33,5 tys. techników farmacji – sama liczba magistrów dorównuje zatem 30% liczby lekarzy. Wsparcie lekarzy pozwoliłoby im w większym stopniu skoncentrować się na diagnozie i terapiach skierowanych do pacjentów wymagającym bardziej kompleksowej ekspertyzy. Podobnie, 12,5 tys. aptek (nie uwzględniając punktów aptecznych), stanowiłoby bardzo istotne wsparcie dla 22 tys. przychodni lekarskich i 26,7 tys. podmiotów ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w zakresie podstawowych badań diagnostycznych oraz konsultacji farmaceutycznych.
Jak jednak zaznaczono, możliwości wykorzystania wiedzy i doświadczenia farmaceutów są w Polsce bardzo ograniczone głównie poprzez brak odpowiednich regulacji. Teoretycznie ma to zmienić planowana ustawa o zawodzie farmaceuty, która zakłada, że na opiekę farmaceutyczną składałyby się działania polegające na dokumentowanym procesie, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem farmakoterapii w celu uzyskania określonych jej efektów poprawiających jakość życia pacjenta.
„Ustawa to dobry kierunek, daje nadzieję, że w Polsce jest możliwa opieka farmaceutyczna z prawdziwego zdarzenia. Jak pokazuje raport IQVIA, jest to szczególnie istotne w kontekście dzisiejszych wyzwań zdrowotnych i systemowych, z którymi mierzy się personel medyczny w Polsce. W wielu krajach partnerstwo lekarzy i farmaceutów się sprawdziło, szczególnie w odniesieniu do korzyści dla pacjenta. Można więc oczekiwać, że i u nas taki rodzaj współpracy, który pozwoli farmaceucie na podstawową diagnozę, bądź wyeliminowanie konfliktów lekowych stanie się standardem postępowania” – powiedział dyrektor Instytutu Nauk Medycznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie prof. Andrzej Fal, cytowany w komunikacie.
Eksperci IQVIA podkreślają, że beneficjentem opieki farmaceutycznej powinien ostatecznie zostać także system podstawowego zabezpieczenia medycznego, który przy rosnących kosztach technologii, deficycie kadr medycznych, bardzo napiętych przychodach ze środków publicznych zyskuje sposób poprawy i racjonalizacji farmakoterapii oraz profilaktyki w drodze bezkosztowej. Dodatkowo, jak wynika z badań Centrum BioStat, zawód farmaceuty cieszy się ponad 90-proc. zaufaniem społecznym.
Autorzy raportu podkreślają, że doświadczenia krajów, które od lat rozwijają opiekę farmaceutyczną np. Wielkiej Brytanii, Niderlandów, Austrii, Norwegii, Szwecji powinny być źródłem dobrych praktyk, które dowodzą ogromu korzyści jakie niesie aktywne włączenie farmaceuty w proces opieki nad pacjentami.
„Sprowadzenie tej grupy profesjonalistów do roli 'sprzedawców leków’ wydaje się dalece nieracjonalnym marnotrawstwem kompetencji. Opieka farmaceutyczna to też korzyści dla budżetu państwa, to efektywniejsze wykorzystanie zasobów, a także oszczędności z tego wynikające”- powiedziała dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego Małgorzata Gałązka-Sobotka, cytowana w komunikacie.
Jak dodał prezes Gemini Polska Artur Łakomiec, farmaceuci, jako osoby dysponujące specjalistyczną wiedzą pozyskaną w wyniku długiej i kosztownej edukacji, powinni być ważnym partnerem dla lekarzy i pielęgniarek w opiece nad pacjentem.
„Poprzez wypełnienie hasła opieki farmaceutycznej treścią i korzyścią dla pacjentów możemy wzmocnić etos zawodowy, a jest to jednym z istotnych elementów przyciągających młodych ludzi do zawodu i zatrzymujących już pracujących farmaceutów w kraju” – zaznaczył.
Raport przedstawiony przez ekspertów IQVIA jest bieżącą oceną potrzeby i możliwości wprowadzenia w Polsce opieki farmaceutycznej, a także wskazaniem możliwych mechanizmów synergii na styku sektora aptecznego z pozostałymi sektorami ochrony zdrowia, tj. POZ, AOS, szpitale, przychodnie rehabilitacyjne, podsumowano.
(ISBnews)
