Schizofrenia to jedna z najbardziej stygmatyzujących i najcięższych chorób przewlekłych z obszaru zdrowia psychicznego. W 2019 roku szacowana liczba osób dorosłych w Polsce, chorych na schizofrenię, wynosiła ok. 250 tys., ze świadczeń medycznych skorzystało 182 tys. osób. 10 września obchodzimy Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię.
Schizofrenia nazywana jest chorobą ludzi młodych. Średni wiek zachorowania u kobiet przypada między 25 a 34 rokiem życia, u mężczyzn natomiast pierwsze objawy obserwuje się jeszcze wcześniej między 15 a 24 rokiem życia. Światowy Dzień Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię ma na celu przeciwdziałanie dyskryminacji osób chorych psychicznie oraz wzrost akceptacji społeczeństwa wobec osób chorych na schizofrenię.
W społeczeństwie od lat funkcjonuje błędne myślenie utożsamiające schizofrenię jako chorobę objawiającą się wyłącznie omamami i urojeniami. Ta jednostka chorobowa jest bardziej skomplikowana. Schizofrenię charakteryzują głębokie zaburzenia, w przebiegu których dochodzi do braku spójności pomiędzy myśleniem, emocjami i zachowaniem. Objawy schizofrenii są dwojakiego typu. Do objawów pozytywnych, inaczej nazywanych wytwórczymi, zalicza się m.in. urojenia i omamy, jednak obok tych objawów, występują także objawy negatywne, inaczej ubytkowe, które odpowiadają za okresy zubożenia emocjonalnego, apatię, wycofanie się z życia społecznego, zawodowego
i rodzinnego. O ile objawy pozytywne w schizofrenii są łatwiej zauważalne dla otoczenia, to objawy negatywne wydają się być mniej uciążliwe dla otoczenia, mniej spektakularne.
Ponadto wokół chorób psychicznych funkcjonuje wiele mitów, a są to choroby, które trzeba i da się leczyć. Kluczowa dla leczenia schizofrenii jest świadomość występowania dwojakich objawów, odpowiednia diagnoza oraz dostęp do terapii, zarówno tych lekowych jak i psychoterapii, psychoedukacji ukierunkowanej na współpracę pacjenta z rodziną, czy socjoterapii w celu podtrzymania funkcjonowania społecznego, rodzinnego i zawodowego chorego. Mnogość i złożone podłoże różnych objawów schizofrenii sprawia, że leczenie tego schorzenia jest procesem przewlekłym, który często wymaga nie tylko zaangażowania pacjenta, ale i jego opiekunów. Dlatego tak ważne jest wielostronne wspieranie pacjenta i jego rodziny w procesie leczenia.
Dużą zmianą w systemie opieki psychiatrycznej w Polsce było rozpoczęcie pilotażu Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego. „Pacjenci są szczególnie zadowoleni z wprowadzonych zmian w ramach pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego. Powszechny, szybki dostęp do leczenia środowiskowego zastępującego długotrwałe hospitalizacje, jest niezwykle istotny dla pacjentów będących w kryzysie psychicznym. Nie mniej to dopiero początek rozwiązywania problemów, z jakimi boryka się polska psychiatria. Nie wszyscy pacjenci mają dostęp do optymalnego leczenia farmakologicznego, a co dopiero do wsparcia Asystenta Zdrowienia czy wspierających proces zdrowienia zajęć terapeutycznych. Rozpoczęta reforma psychiatrii jest obiecująca ale musi być kontynuowana” – mówi cytowany w komunikacie Szymon Chrostowski, prezes fundacji Wygrajmy Zdrowie.
Głównym, celem Światowego Dnia Solidarności z Osobami Chorymi na Schizofrenię jest zwrócenie uwagi na potrzeby i los pacjentów z diagnozą schizofrenii. „Niewątpliwie pandemia COVID-19 nie została bez wpływu na pacjentów chorujących przewlekle, oraz na osoby w kryzysie psychicznym. Widzimy, jak bardzo polskie społeczeństwo potrzebuje edukacji nt. zdrowia psychicznego, która przełoży się na zmniejszenie dyskryminacji osób chorujących oraz wzrost akceptacji społeczeństwa wobec osób w kryzysie psychicznym” – uważa Krzysztof Rogowski, Edukator i Członek Zarządu Fundacji eFkropka, Asystent Zdrowienia.
