Łuszczyca to zapalna choroba autoimmunologiczna, która powoduje nieprawidłowy wzrost komórek skóry. U zdrowego człowieka skóra dojrzewa i złuszcza się w ciągu 28 do 30 dni, a proces ten jest przez nas niezauważalny. U osoby z łuszczycą trwa on od 3 do 4 dni. Zmiany łuszczycowe mogą być bolesne i swędzące, mogą pękać i krwawić. Łuszczycą nie można się zarazić poprzez kontakt z chorą osobą.
W Polsce na łuszczycę choruje ponad 1 mln osób. U 40-60% pacjentów z łuszczycą występuje podłoże genetyczne. Jeśli na łuszczycę choruje jedno z rodziców, to ryzyko zachorowania dziecka wynosi 25-30%, jeśli chorują oboje rodzice, to prawdopodobieństwo rośnie do 65-70%. Na łuszczycę mogą zachorować również osoby, które nie miały w rodzinie nikogo chorego. Choroba może ujawnić się w wyniku zadziałania czynników środowiskowych takich jak stres, uraz, oparzenie, czy przyjmowanie niektórych leków.
Dwukrotnie wyższe ryzyko rozwoju łuszczycy występuje u osób z nadwagą. Nadwaga
i otyłość są też czynnikiem ryzyka cięższego przebiegu choroby. Chorzy na łuszczycę mają większe ryzyko zachorowania na inne choroby, np.: cukrzycę, otyłość, choroby sercowo-naczyniowe. Można im zapobiegać poprzez monitorowanie stanu zdrowia oraz prawidłowe leczenie łuszczycy.
Odpowiednia dieta ogranicza ryzyko otyłości i chorób układu krążenia. Zalecana jest dieta bogata w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, oliwa z oliwek, ryby: łosoś, śledzie, makrela, pstrąg, dodatkowo produkty pełnoziarniste, warzywa i owoce, ziarna dyni, cynk, drożdże, witaminy B i D.
Około 30 % chorych na łuszczycę może rozwinąć łuszczycowe zapalenie stawów.
Są to zmiany zapalne w stawach w przebiegu łuszczycy. Nieleczone mogą prowadzić
do trwałego kalectwa. W przypadku wystąpienia dolegliwości stawowych pacjent powinien trafić na konsultację reumatologiczną.
Objawy łuszczycy widać. Choroba stygmatyzuje, obniża poczucie własnej wartości. Wpływa też na psychikę. Może powodować stany lękowe, depresję, a nawet myśli samobójcze. Niektórzy pacjenci wymagają opieki psychologa lub psychiatry. Łuszczyca wpływa na jakość życia osób chorych. Pacjenci mają problemy w nawiązywaniu relacji przyjacielskich i partnerskich, w wykonywaniu pracy zawodowej.
Wskazana jest zmiana stylu życia obejmująca wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej, ograniczenie stresu i wykorzystanie metod relaksacyjnych.
Podejrzenie choroby – potwierdzenie diagnozy przez dermatologa:
łuszczyca łagodna – leki miejscowe,
łuszczyca umiarkowana do ciężkiej – fototerapia PUVA, leki ogólne,
brak poprawy – rozważenie zastosowania terapii biologicznej i klasyfikacja
do programu lekowego.
Wyszukiwarka programów lekowych https://terminyleczenia.nfz.gov.pl/
Stosując odpowiednie leczenie: maści, kremy, zabiegi fototerapii, tabletki, zastrzyki można doprowadzić do takiego stanu, że nie będzie zmian na skórze. W przypadku braku odpowiedzi na leczenie konwencjonalne lekami ogólnymi należy rozważyć leczenie biologiczne. Leczenie łuszczycy z wykorzystaniem najnowocześniejszych form terapii w Polsce jest dostępne dla każdego pacjenta. Łuszczycę możemy kontrolować. Ale każdy przypadek łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów wymaga leczenia.
Osoby z łuszczycą mają problem z akceptacją choroby. Często zamykają się w czterech ścianach, zakrywają zmiany skórne, tak aby nie były widoczne, kiedy muszą wyjść na ulicę. Brak zrozumienia ze strony otoczenia, kiedy samemu nie pogodziło się z chorobą powoduje wycofywanie się z życia społecznego. Życie osób z łuszczycą mogłoby być łatwiejsze, gdyby znaleźli większe zrozumienie istoty choroby. Dlatego ważna jest edukacja i tolerancja. Taki właśnie cel mają działania prowadzone w ramach ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej Akademia Łuszczycy i ŁZS „Łuszczyca i ŁZS od podstaw”.
