Raport Najwyższej Izby Kontroli „O organizacji, dostępności i jakości diagnostyki patomorfologicznej” wskazuje, że w latach 2017-2019 dostęp do dobrej diagnostyki patomorfologicznej był znacząco ograniczony. Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych Infarma z nadzieją odnosi się do deklaracji Ministerstwa Zdrowia w zakresie poprawy dostępu do badań patomorfologicznych w Polsce i poprawy jakości wyników tych badań. Jednocześnie wierzy, że deklaracje uda się jak najszybciej przekuć w realne działania, w tym między innymi wdrożenie rozporządzenia w sprawie pilotażu finansowania badań patomorfologicznych. Zmiany w tym zakresie pozwolą szybciej i lepiej diagnozować polskich pacjentów, a także skuteczniej ich leczyć dzięki rozwiązaniom medycyny personalizowanej.
Nowoczesne leczenie coraz częściej jest rodzajem terapii celowanej, kierowanej do tych pacjentów którzy uzyskają najlepszą odpowiedź terapeutyczną. Dzięki wykorzystaniu najnowszych osiągnięć biologii molekularnej, medycyna personalizowana umożliwia diagnozowanie poprzez określanie profilu molekularnego choroby, a następnie dobranie najlepszego leku dla danego pacjenta.
„Na listach refundacyjnych pojawia się coraz więcej nowoczesnych leków, stosowanych w ramach terapii celowanych, w szczególności w obszarze onkologii. Aby pacjenci mogli rzeczywiście stać się beneficjentami tych rozwiązań, konieczna jest właściwa diagnostyka molekularna – wysokiej jakości i na czas, która pozwoli chorych zakwalifikować do leczenia. To trudna sytuacja, kiedy lek potencjalnie jest dostępny, ale barierą staje się brak możliwości diagnostycznych. Ale niestety jest to jedna z przyczyn, dla której pacjenci w Polsce wciąż mają bardziej ograniczony dostęp do leczenia zgodnego z wytycznymi medycznymi niż chorzy w innych krajach Unii Europejskiej” – podkreśla Nienke Feenstra, prezes Infarmy.
Jednym z kluczowych elementów koniecznych dla poprawy jakości badań diagnostycznych jest urealnienie finansowania tych świadczeń. Od dwóch lat wzrosła wycena świadczeń diagnostyki molekularnej, ale w dalszym na poprawę w tym zakresie czeka diagnostyka patomorfologiczna, która warunkuje pobranie, przygotowanie i dalszą ocenę – w tym molekularną, materiału biologicznego. Dzięki wysiłkom środowiska patomorfologów wkrótce będzie możliwy pilotaż w tej sprawie.
Przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia przyznają, że konieczne są diametralne zmiany w polskiej patomorfologii i podkreślają, że jesteśmy w trakcie przełomowych zmian w tym obszarze. Wciąż wyczekiwane jest rozporządzanie Ministra Zdrowia dotyczące pilotażu finansowania badań patomorfologicznych, opartego na wystandaryzowanej ścieżce badania patomorfologicznego. Może to oznaczać, że od stycznia 2022 r. badania patomorfologiczne mogłyby być niezależnie finansowane, a NFZ jako płatnik mógłby to uzależnić od spełniania kryteriów jakościowych.
