Eksperci: potrzebujemy lepszej polityki antytytoniowej

SEG 2025

Jak co roku, w każdy trzeci czwartek listopada, obchodzimy Światowy Dzień Rzucania Palenia. W przeddzień tego święta, które w tym roku przypada 19 listopada, chcemy wezwać do bardziej skoordynowanych i stanowczych działań na rzecz ograniczenia użycia wyrobów tytoniowych w Polsce. Pomimo wielu sukcesów prewencji tytoniowej, konsumpcja wyrobów tytoniowych nadal stanowi jedno z największych wyzwań zdrowia publicznego w Polsce – apelują w liście otwartym eksperci.

Jak zauważają – podczas gdy częstość palenia tradycyjnych papierosów zaczyna powoli spadać (w szczególności wśród mężczyzn), to nowe wyroby tytoniowe cieszą się coraz większą popularnością wśród ludzi młodych. Szacuje się, że w Polsce około 28% chłopców i 18,6% dziewcząt w wieku 13–15 lat używa e-papierosów. Ponadto w tej samej grupie wiekowej 15,6% chłopców i 14,9% dziewcząt pali tradycyjne papierosy.

W populacji osób dorosłych e-papierosy są mniej popularne – około 4% mężczyzn i około 1% kobiet używa tego rodzaju wyrobów tytoniowych. Niemniej jednak, aż 26% dorosłych Polaków i 17% Polek regularnie pali tradycyjne papierosy.

„Mając świadomość przytłaczającego wpływu pandemii koronawirusa na działanie systemów opieki zdrowotnej, nie możemy ignorować innej pandemii – tej, która trwa już od dekad i właśnie ewoluuje na naszych oczach. Tylko w latach 2011-2014 częstość używania e-papierosów wśród nastolatków wzrosło z 6% do 29,9%. W porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej (UE), polska młodzież jest w czołówce pod względem korzystania z e-papierosów. Alarmujące są najnowsze dane opublikowane w prestiżowym czasopiśmie naukowym The Lancet – nasz kraj jest jednym z państw UE wykazujących najwyższe obciążenie zdrowotne społeczeństwa związane z użyciem wyrobów tytoniowych (na podstawie wskaźnika DALY – wyrażającego lata życia utracone wskutek przedwczesnej śmierci lub pogorszenia/utraty zdrowia w wyniku choroby odtytoniowej). Biorąc pod uwagę powyższe, apelujemy do wszystkich zaangażowanych stron-naukowców, pracowników ochrony zdrowia, a w szczególności do decydentów o dalsze i bardziej zdecydowane zmiany w ustawodawstwie antytytoniowym, efektywniejszą edukację zdrowotną i stabilne oraz długofalowe finansowanie działań wspierających prewencję tytoniową. Uważamy, że potrzebujemy wspólnych i natychmiastowych działań, aby zatrzymać lub przynajmniej spowolnić epidemię konsumpcji wyrobów tytoniowych w Polsce” – czytamy w apelu, który podpisali m.in. prof. Łukasz Balwicki, Kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej, Gdański Uniwersytet Medyczny; prof. Joanna Didkowska, Kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów i Krajowego Rejestru Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie -Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie; prof. Marzena Dominiak, Prorektor Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego; prof. Piotr Jankowski, Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz Nadciśnienia Tętniczego, Instytut Kardiologii, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków; prof. Jacek Jassem, Kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny; dr hab. n. o zdr. Grzegorz Juszczyk, Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie, Zakład Zdrowia Publicznego, Warszawski Uniwersytet Medyczny; prof. Maciej Krzakowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie -Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie; prof. Jarosław Pinkas, Główny Inspektor Sanitarny.

Kapitał na Zdrowie