W dobie epidemii COVID-19 doświadczyliśmy wielu zmian. Znakomita większość firm podjęła decyzję o przeniesieniu swojej działalności w przestrzeń wirtualną. Rozwiązania cyfrowe i szeroko pojęta rewolucja cyfrowa nabrały olbrzymiego tempa. Zmiany dotknęły również sektor służby zdrowia. Digitalizacja narzędzi w dziedzinach medycznych nastąpiła szybko wraz z dynamicznie rozwijającą się światową sytuacją. W specjalnej rozmowie dla ISBtech Ruthy Kaidar, Dyrektor ds. sektora Zdrowia dla Europy Centralnej i Wschodniej w Microsoft, opowiedziała o aktualnych trendach w dziedzinie telemedycyny.
Czy ewolucja opieki zdrowotnej bez technologii jest w ogóle możliwa?
Medycyna, czy ujmując szerzej zdrowie publiczne, to obszar, w którym zawsze szukamy nowych rozwiązań, staramy się rozwijać i udoskonalać. Dlaczego? Ponieważ jako ludzie dążymy do tego, żeby nasze życie było lepsze, chcemy mieć szansę lepiej zadbać o innych i o ich stan zdrowia.
Tak jak w przypadku każdej innej dziedziny życia, zawsze istnieje potrzeba wprowadzania i rozwijania nowych technologii, które ułatwią nam funkcjonowanie jak również zwiększą nasze poczucie bezpieczeństwa. Przykładowo, najpierw mieliśmy prostą technologię obrazową w postaci zdjęć rentgenowskich, która do dnia dzisiejszego została wielokrotnie ulepszona, stając się bardziej precyzyjnym narzędziem.
Dlaczego tak istotne jest rozwijanie telemedycyny?
Właśnie. Podstawowym pytaniem w przypadku jakiegokolwiek działania, które podejmujemy, jest “dlaczego?”. Dlaczego coś robimy? Dlaczego decydujemy się na takie, a nie inne rozwiązanie? Pierwszą i oczywistą kwestią, dlaczego ciągle dążymy do rozwoju medycyny są oczywiście ludzie. Pacjenci chcą, żeby opieka zdrowotna była dostosowana do ich indywidualnych potrzeb. Jak wiadomo, nie zawsze terapia stosowana w przypadku jednej osoby będzie odpowiednia w przypadku innej.
Dodatkowo patrząc z perspektywy pacjenta, chcę, aby moja opieka zdrowotna była kompleksowa, wygodna i przystępna. Nikt nie chce chodzić od lekarza do lekarza opowiadając za każdym razem tę samą historię choroby uzupełnioną o informacje z poprzednich wizyt. Jako konsumenci chcemy swobodnego dostępu do naszych danych, który przekaże pełną perspektywę naszej kondycji zdrowotnej.
Jaka jest obecnie rola technologii, czy może dokładniej chmury i sztucznej inteligencji w telemedycynie?
W dzisiejszych czasach medycyna ma dużo większą bazę danych niż miało to miejsce choćby jeszcze kilka lat temu. Poprzez ciągły rozwój technologii badania stają się coraz dokładniejsze, uwzględniając większe ilości danych pacjenta. Co za tym idzie, lekarze, pielęgniarki czy ktokolwiek zajmujący się naszą opieką zdrowotną musi zapoznać się z olbrzymią bazą informacji na temat pacjenta.
Technologia ma w tym wypadku ułatwić podejmowanie odpowiedniej opieki zdrowotnej, dając wydajniejsze narzędzia pracy. Przykładowo komputery są w stanie przyspieszyć wszelkie procesy analizy danych. Człowiek musiałby poświęcić temu więcej czasu i uwagi. Olbrzymim plusem jest również fakt, że system analityczny potrafi wyłapać i przeanalizować dane z dużego zakresu czasu. Posiadając historię pacjenta w jednym miejscu system sam przykładowo zwróci uwagę lekarza na wahania w poziomie glukozy na przestrzeni kilku ostatnich lat.
Zasygnalizowanie takiego problemu, może okazać się niezwykle istotne i zapobiegnie niebezpiecznym sytuacją zagrażającym naszemu zdrowiu.
Co jest priorytetem w opiece zdrowotnej przyszłości?
Każda technologia zastosowana w opiece zdrowotnej – niezależnie czy mówimy o rozwiązaniach dostępnych dzisiaj, tych dopiero wprowadzanych czy przyszłych narzędziach – musi przede wszystkim dbać o nasze bezpieczeństwo, w tym o bezpieczeństwo naszych danych. Bezpieczeństwo informacji wrażliwych jest wyzwaniem nie tylko w systemach medycznych. Globalnie, jest to jedna z najtrudniejszych dziedzin jeśli chodzi o bazy danych, bo nikt nie chce upublicznienia prywatnych informacji na swój temat. To podstawa w każdym rozwiązaniu, od której wychodzą wszystkie inne funkcje.
Jak Microsoft angażuje się w transformację sektora opieki zdrowotnej?
Żadna placówka medyczna nie będzie w stanie samodzielnie utrzymywać bezpieczeństwa swoich systemów. Dlatego potrzebna jest współpraca z zewnętrznymi dostawcami rozwiązań. W wypadku Microsoft firma wydaje rocznie ponad 1 bilion USD na rozwój zabezpieczeń już funkcjonujących systemów. Za bezpieczeństwo rozwiązań chmurowych w Microsoft odpowiadają setki tysięcy pracowników, czego nie jest w stanie zagwarantować żadna placówka na świecie.
Dodatkowo służba zdrowia ma swoje własne, unikatowe regulacje prawne, w tym regulacje bezpieczeństwa. Microsoft opracował w związku platformę Microsoft cloud for Healthcare dedykowaną telemedycynie i służbie zdrowia. Jest to pierwsza na rynku chmura dedykowana branży opieki zdrowotnej.
Jakie są najważniejsze trendy w rozwoju telemedycyny?
Wyróżniane są cztery główne scenariusze, czy też dziedziny w rozwoju telemedycyny. Po pierwsze stworzenie dokładniejszych narzędzi i metod zdalnych wizyt lekarskich. Kolejna kwestia to umożliwienie współpracy różnym zespołom lekarskim za pomocą sieci.
Aby to było możliwe potrzebna jest kolejna rzecz, czyli rozwój baz danych, żeby mogły pomieścić i przekazywać większe ilości danych. Wreszcie konieczne będzie zadbanie o bezpieczeństwo tych wszystkich narzędzi, bo nikt z nas nie chciałby narazić swoich personalnych danych.
O jakiej skali rewolucji cyfrowej mówimy? Jak szybko postępuje digitalizacja służby zdrowia?
W okresie rozwoju epidemii można zaobserwować olbrzymie przyspieszenie w dziedzinie cyfryzacji. Cztery lata cyfrowej transformacji w służbie zdrowia przyspieszyły do czterech miesięcy. To niesamowite, że lekarze mogą kontaktować się ze swoimi pacjentami bez konieczności jeżdżenia na wizyty domowe, mając przy tym pełen dostęp do informacji medycznych. Lekarze mają obecnie wiele wspaniałych narzędzi, jak chociażby sztuczną inteligencję, która odciąża w pracy analizując olbrzymie ilości danych pacjenta.
Przestaliśmy mówić o telemedycynie jako odległej przyszłości, to wszystko dzieje się właśnie teraz na naszych oczach. Aby jeszcze lepiej unaocznić jak szybki postęp dokonał się w przestrzeni telemedycyny można pokazać przykład z naszego Polskiego podwórka. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Jerzego Gromkowskiego z dnia na dzień przeorganizował cały dotychczasowy model pracy. Z 18 oddziałów tylko 2 były zakaźne. W marcu to one pojawiły się w centrum uwagi. Lekarze, pracownicy administracji oraz działu IT potrzebowali zaledwie 2 tygodni, aby zdalnie kontaktować się między sobą, a przede wszystkim – diagnozować i leczyć zakażonych koronawirusem pacjentów.