Agencja Badań Medycznych we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego – PZH na zlecenie Ministra Zdrowia uruchamia „Ogólnopolskie Badanie Sero-epidemiologiczne COVID-19: OBSER-CO”. Projekt ma na celu ocenę rzeczywistego rozpowszechnienie wirusa SARS-CoV-2 w Polsce.
Dotychczasowe badania pokazują, że COVID-19 w około 20-30% przypadków przebiega bezobjawowo, co sprawia, że ocena sytuacji epidemiologicznej występowania zachorowań/zakażeń wirusem SARS-CoV-2 w Polsce tylko na podstawie zarejestrowanych przypadków jest ograniczona i nie odzwierciedla w pełni rzeczywistego stanu rozpowszechnienia wirusa w populacji.
Projekt pod kierownictwem dr hab. Grzegorza Juszczyka pozwoli odpowiedzieć na pytanie: jaki jest rzeczywisty odsetek populacji w Polsce, który już przebył infekcję SARS-CoV-2 i posiada odporność przeciwko tej chorobie. W tym celu projekt zakłada przeprowadzenie badań seroepidemiologicznych, polegających na wykonaniu w badanej grupie testu z krwi w kierunku przeciwciał przeciwko SARS-CoV-2.
Dzięki porównaniu odsetka osób, u których wykrywa się przeciwciała ze wskaźnikiem liczby zarejestrowanych przypadków zakażeń w odniesieniu do populacji (zapadalność skumulowana) będzie możliwe określenie liczby nierozpoznanych zakażeń. W większości krajów/regionów, w których wykonano takie badania, szacowny odsetek nierozpoznanych zakażeń waha się nawet od 95% do prawie 99%.
Oszacowanie prawdziwego odsetka zakażeń SARS-CoV-2 w populacji pozwali epidemiologom lepiej modelować przebieg epidemii. Duży odsetek uodpornionych spowalnia szerzenie się wirusa, a zatem umożliwia większą kontrolę nad epidemią, a co za tym idzie podejmowanie ważnych postanowień organizacyjnych i luzowanie restrykcji. Bez tej informacji decyzje o ewentualnych obostrzeniach muszą być podejmowane w oparciu o bardziej pesymistyczne prognozy.
Badanie OBSER-CO będzie realizowanie w trzech turach. W dwóch pierwszych turach (marzec i lipiec 2021) przebadanych zostanie po 11850 osób z wszystkich województw i grup wieku, w trzeciej (grudzień 2021/styczeń 2022) – 6300 osób powyżej 60 r.ż. W ankiecie towarzyszącej badaniu krwi zbierane będą dane dotyczące m.in. informacji o poprzednim zachorowaniu lub kontakcie z osobą zakażoną, sposobu świadczenia pracy, stosowania się do zaleceń, czy udziału w imprezach i wydarzeniach publicznych. Badanie oceni również stan zaszczepienia w różnych grupach, między innymi w odniesieniu do grup zawodowych i innych czynników, uzupełniając tym samym rutynową sprawozdawczość dotyczącą szczepień.
Dane uzyskane w projekcie NIZP-PZH mogą dostarczyć dodatkowych informacji na temat utrzymywania się odporności po naturalnym zakażeniu SARS-CoV-2, najczęściej występujących narażeń na zakażenie oraz na temat wytwarzania i utrzymywania się przeciwciał po szczepieniu. Uzyskane wyniki w rozkładzie terytorialnym oraz wg grup wieku i zawodu mogą również dostarczyć dodatkowych informacji służących modyfikacji rozpoznanych wcześniej priorytetowych grup populacji kwalifikowanych do szczepienia.
