Zaburzenia nastroju, takie jak depresja, to jedno z zaburzeń psychicznych dotykających kobiety w okresie okołoporodowym. Depresja poporodowa rozpoznawana jest na całym świecie u ok. 10–30 proc. kobiet. Do objawów, które mogą wskazywać na depresję należą m.in. przygnębienie, rozdrażnienie, zaburzenia snu, zaburzenia łaknienia, poczucie winy wynikające często z krytycznej postawy wobec siebie w roli matki, niepokój, negatywne myśli, strach przed pozostawaniem samemu z dzieckiem, obniżona zdolność do podejmowania codziennych obowiązków, nadmierne obawy o zdrowie i życie dziecka, myśli o śmierci, ale także niekiedy obojętność i niechęć wobec dziecka.
„Zwykło się uważać, że ciąża i macierzyństwo to czas radości i spełnienia. Rzeczywistość jest jednak bardziej złożona. Okres ciąży i narodziny dziecka, to przede wszystkim czas dużych przemian. Rola rodzica niesie za sobą często przeżycia i doświadczenia emocjonalne, na które trudno jest się przygotować. Wyczerpanie fizjologiczne oraz psychiczne w trakcie ciąży oraz po porodzie może wpływać na obniżenie nastroju u kobiet. Pojawia się przygnębienie, trudność w zaakceptowaniu swojego stanu lub lęk przed porodem czy emocjonalne obciążenie w związku z niepomyślną diagnozą stanu zdrowia dziecka” – zaznacza mgr Adriana Dąbrowska, psychoterapeuta, psycholog i psychodietetyk ze Szpitala św. Anny w Piasecznie.
Terapeutka prowadzi zajęcia w szkole rodzenia prowadzonej w szpitalu. Mogą w niej uczestniczyć przyszłe mamy od 21 tygodnia ciąży wraz z osobą towarzyszącą. W szkole rodzenia mogą porozmawiać z ekspertami i nabyć umiejętności praktyczne, jak: ćwiczenia oparte na nauce przygotowania do porodu, praktyka oddechu podczas porodu, formy łagodzenia bólu porodowego, relaksacja podczas porodu, aktywne ćwiczenia na matach i piłkach. Piaseczyńska placówka zajmuje się też diagnozowaniem oraz leczeniem kobiet z zaburzeniami nastroju w trakcie ciąży oraz po porodzie. Wspiera także kobiety, które doświadczyły trudnego porodu, narodzin wcześniaka, ale także straty dziecka. W szpitalu prowadzone są warsztaty psychologiczne, w trakcie których poruszane są takie zagadnienia jak: emocje w ciąży i po porodzie, „baby blues” czy depresja, czyli jak rozpoznać objawy choroby i kiedy poprosić o pomoc, psychiczne przygotowanie do porodu, kształtowanie obrazu siebie w roli rodzica, psychoedukacja radzenia sobie ze stresem, budowanie pozytywnej relacji z dzieckiem, partnerem i otoczeniem po porodzie oraz o umiejętności akceptacji własnych potrzeb i oczekiwań.
„Udzielamy pomocy także tym kobietom, które po narodzinach dziecka podlegają bardzo różnorodnym obciążeniom w systemie rodzinnym: matkom wielodzietnym, kobietom, które czują, że w nowej roli muszą konkurować często ze zniekształconym i wyidealizowanym społecznie obrazem „Matki-Polki”, tym, które czują się rozdarte między potrzebami dziecka a oczekiwaniami partnera, kobietom, które czują się często osamotnione i wykluczone z ról, które dotychczas pełniły, matkom z krytycznym obrazem siebie i obniżonym poczuciem swojej wartości oraz sprawczości, a także kobietom, które chorowały przed ciążą na zaburzenia afektywne, zaburzenia nerwicowe lub inne – mówi mgr Adriana Dąbrowska. Warto zaznaczyć, że opieka jest kompleksowa i odbywa się na każdym etapie, na którym znajduje się kobieta w ciąży. Rozumiejąc poporodowe zaburzenia nastroju w tym depresję poporodową jako zjawisko o złożonej etiologii, obejmujące między innymi czynniki biologiczne, społeczne oraz psychologiczne, ważna jest współpraca między specjalistami pełniącymi określoną rolę w okresie okołoporodowym Pacjentki (m.in. lek. ginekolog, położne, pielęgniarki, psycholog czy lek. psychiatra). Niezbędna jest możliwość wymiany informacji oraz pozyskanie wiedzy tak, by zapewnić pacjentce absolutnie konieczną i efektywną opiekę” – tłumaczy psychoterapeutka.
Dodaje także, iż zaburzenia nastroju powinny być diagnozowane przez specjalistów w Poradni Zdrowia Psychicznego – lekarza psychiatrę, psychologa czy psychoterapeutę, który oceni, jaki rodzaj wsparcia jest niezbędny, dobierze metody pracy z Pacjentką oraz zaplanuje leczenie.
„Ogromną rolę w profilaktyce, wsparciu i diagnozowaniu często pełni otoczenie Pacjentki – ojciec dziecka i pozostałe bliskie osoby, które mogą szybciej zauważyć niepokojące objawy i zainicjować potrzebę konsultacji u specjalisty” – konkluduje mgr Adriana Dąbrowska.
Każda kobieta, która rodzi w szpitalu św. Anny może poprosić o psychologa już podczas pobytu w oddziale po porodzie.
