Odpowiednio dobrana dieta w przewlekłej chorobie nerek (PChN) jest nie tylko elementem wspierającym terapię, ale także spowalnia rozwój choroby i przyczynia się do opóźnienia dializoterapii.
Przewlekła choroba nerek jest drugim najczęściej występującym przewlekłym schorzeniem w Polsce. Choruje na nią ok. 4,2 mln Polaków, z czego aż 90% nie jest tego świadoma. W początkowej fazie może nie dawać żadnych specyficznych objawów, przez co najczęściej wykrywa się ją już na zaawansowanym etapie.
„W początkowym stadium można ją stosunkowo łatwo leczyć, dzięki wdrożeniu odpowiednich procedur farmakologicznych oraz dietetycznych. – Nieleczona choroba postępuje najczęściej bezobjawowo i doprowadza do całkowitej niewydolności nerek. Na tym etapie chory musi być poddawany dializie lub przejść przeszczepienie nerki. Liczba osób dializowanych rośnie o około 1,8% rocznie i dotyczy minimum 6 500 osób” – komentuje prof. dr hab. n. med. Stanisław Niemczyk, Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie.
Dializoterapia ma na celu przejęcie funkcji niesprawnych nerek – usuwania wody z organizmu oraz produktów przemiany materii, w tym toksycznych związków. Niestety, jej wdrożenie może wiązać się też z licznymi powikłaniami w przede wszystkim znacznie wpływa na jakość życia pacjenta. W zależności od stanu pacjenta dializa odbywa się 1-3 razy w tygodniu, a jedna sesja może trwać 3-6 godzin. Poprzedza ją przygotowanie pacjenta, tj. założenie cewnika lub wykonuje się tzw. przetokę tętniczo-żylną.
Złożoność tego procesu powoduje, że pacjenci zostają zmuszeni do przeorganizowania życia i dostosowania go pod częste zabiegi. Same powikłania po dializie znacząco wpływają na jakość życia i możliwość funkcjonowania, a także przyczyniają się do pogorszenia stanu psychicznego.
„Opóźnianie leczenia dializami pozwala pacjentom na prowadzenie w miarę normalnego życia, ich codzienność nie jest uzależniona od regularnych wizyt w szpitalu, ponadto nie odczuwają negatywnych efektów tego leczenia” – tłumaczy prof. Niemczyk. – „We wczesnym stadium PChN bardzo istotne jest doprowadzenie do zatrzymania postępu choroby, a w przy tym opóźnienia dializ. Można to osiągnąć dzięki wprowadzeniu leczenia zachowawczego opierającego się na specjalistycznej diecie, przyjmowaniu przepisanych leków oraz prowadzeniu zdrowego trybu życia”.
Każdy etap choroby nerek charakteryzuje się innym zapotrzebowaniem na zwiększenie lub ograniczenie niektórych produktów.
„Dzięki połączeniu odpowiedniej diety z właściwym postępowaniem farmakologicznym otrzymujemy odpowiednie leczenie zachowawcze, w czasie którego warto zwrócić szczególną uwagę na konieczność ograniczenia podaży białka” – mówi dr n. med. Aleksandra Rymarz z Kliniki Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii, Wojskowego Instytutu Medycznego. – „Ograniczenie białka w diecie pacjenta wraz z odpowiednią dawką ketonalogów aminokwasów, umożliwia odroczenie leczenia nerkozastępczego od kilku do kilkunastu miesięcy, zaś po rozpoczęciu dializoterapii ryzyko zgonu u osób stosujących taką terapię w okresie predializacyjnym jest istotnie niższe”.
