Zgodnie z założeniami Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Centra Zdrowia Psychicznego mają być filarem polskiej psychiatrii. Dzisiaj funkcjonują 33 centra (kolejnych 6 zostało zakwalifikowanych do realizacji), a do końca 2027 r. planowane jest utworzenie Centrów dla każdego powiatu zgodnie z obecnie przygotowywanymi planami alokacji. Dadzą one możliwość połączenia kilku powiatów, tak aby populacja nie była mniejsza niż 50 tys. i większa niż 200 tys.
Eksperci podkreślają jednak, że realizacja Narodowego Programu wymaga szeregu zmian organizacyjnych i inwestycyjnych. „Pracujemy teraz nad mapami rozmieszczenia Centrów” – wyjaśniała dr n.med. Anna Depukat z Biura ds. pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego podczas debaty „Przyszłość Psychiatrii”.
Ich efektem ma być poprawa dostępności i jakości świadczonych usług z zakresu szeroko rozumianej opieki psychiatrycznej. Warto też przypomnieć, że próby wdrożenia w Polsce modelu opieki środowiskowej trwają od niemal 50 lat.
„Może zmiana modelu potrzebowała aż tyle czasu? Warto pamiętać, że wymagało to chociażby zmiany programu specjalizacji – z kształcenia wyłącznie w dużych szpitalach psychiatrycznych – na możliwość zdobywania jej w mniejszych ośrodkach. Jestem optymistą” – dodawał prof. dr hab. n. med. Piotr Gałecki, Konsultant Krajowy w dziedzinie
psychiatrii.
Reforma zakłada ewolucyjne przejście z modelu opieki instytucjonalnej opartej na leczeniu stacjonarnym na model opieki środowiskowej poprzez przekształcenie obecnie funkcjonujących podmiotów, jak również stworzenie nowych placówek by zapewnić dostęp do usług zdrowotnych we wszystkich regionach kraju, zwłaszcza na terenach, w których jest ona niewystarczająca. Wszystkie te projekty, wymagają szczególnego wsparcia inwestycyjnego.
Od 2018 roku realizowany jest pilotaż Centrów Zdrowia Psychicznego dla dorosłych. Jego celem jest przetestowanie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej polegającego na skoordynowanej opiece nad pacjentem z wykorzystaniem różnych form wsparcia: środowiskowego, ambulatoryjnego, dziennego i leczenia stacjonarnego.
Ma powstać nowa edycja Planu na lata 2022 – 2027.
Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny ogólne objawy depresji wykazuje półtora miliona Polaków powyżej 15. roku życia, a ponad pół miliona cierpi z powodu najbardziej nasilonych objawów tej choroby.
