W opublikowanym przez Forum Parlamentu Europejskiego (EPF) Europejskim Atlasie Antykoncepcji 2022, Czechy, Litwa, Słowacja, Węgry i Polska znalazły się wśród dziesięciu państw o najgorszych wynikach. Polska zamknęła ten ranking, jako jedyny kraj europejski, który w ciągu ostatnich czterech lat zwiększył ograniczenia dotyczące antykoncepcji.
Zdrowie reprodukcyjne jest obecnie jednym z kluczowych tematów związanych z medycyną, podnoszonych na arenie międzynarodowej, ponieważ w wielu krajach potrzeby kobiet w tym obszarze wciąż pozostają niezaspokojone. W Polsce w latach 2015-2019 na 1000 ciąż kobiet w wieku 15-49 lat, 29 było nieplanowanych.
Ponadto ponad 12 ciąż na 1000 stanowiły ciąże dorastających dziewcząt i kobiet w wieku od 10 do 19 lat. Po analizie polityki państwa w zakresie dostępu do środków antykoncepcyjnych, poradnictwa w zakresie planowania rodziny oraz udostępniania informacji online, Polska uplasowała się na najniższej pozycji w Europie. Nasz kraj jest wyjątkiem w Atlasie Polityki Antykoncepcyjnej 2022, jako jedyny cofający się pod względem dostępu do antykoncepcji, z 44,8% (2018) do 33,5% (2022), spowodowało to konieczność stworzenia nowej kategorii na mapie przedstawiającej wyniki analizy.
W oparciu o ustalenia EPF i Organon, główną przyczyną problemu nieplanowanych ciąż może być fakt, że środki antykoncepcyjne nie są refundowane. Objęcie refundacją antykoncepcji dla młodych między 19 a 25 rokiem życia oraz osób z grup wymagających szczególnego wsparcia (np. bezrobotnych, o niskich dochodach) może wpłynąć na obniżenie ogólnej liczby nieplanowanych ciąż. W Polsce dodatkowo zaobserwowano utrudniony dostęp do lekarzy ginekologów, zwłaszcza w małych miastach i na wsiach, brak rzetelnej edukacji seksualnej i wysokie ceny środków antykoncepcyjnych. Z przedstawionych w opracowaniu wniosków wynika, że polski rząd oraz społeczeństwo powinny pracować nad destygmatyzacją i demistyfikacją antykoncepcji. Aby osiągnąć sukces, kluczowe jest zachęcanie do edukacji seksualnej od najmłodszych lat, jak również szkolenie pracowników ochrony zdrowia.
Co warto podkreślić, to to, że wbrew obawom niektórych, lepszy dostęp do środków antykoncepcyjnych nie wpływa negatywnie na wskaźniki dzietności. 10 państw z najwyższym wskaźnikiem dostępności do antykoncepcji ma wyższy wskaźnik dzietności niż 10 państw, które wskaźnik dostępności do antykoncepcji mają na najniższym poziomie.
