Osteoporoza w skali globalnej dotyka ona ponad 20% kobiet oraz blisko 6% mężczyzn powyżej 50. roku życia. Szacuje się, że w Polsce cierpi na nią ponad 2 mln chorych, z czego leczy się zaledwie około 1/10. O tym, jakie objawy powinny nas zaniepokoić i w jaki sposób zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby w Światowym Dniu Chorych na Osteoporozę (24 czerwca) mówi Danuta Klus, specjalista chorób wewnętrznych i reumatologii z grupy American Heart of Poland.
Osteoporoza jest chorobą, która atakuje nasz układ szkieletowy, doprowadzając do zmniejszenia liczby beleczek kostnych i zaburzeń spójności tkanek kości. Skutkuje to zwiększeniem podatności na złamania, które mogą się pojawiać nawet przy niewielkich obciążeniach.
Według Światowej Organizacji Zdrowia w ostatnich dziesięcioleciach osteoporoza stała się jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych. Z jednej strony jest to związane ze zmianami demograficznymi i starzeniem się społeczeństwa, z drugiej – z siedzącego trybu życia.
„Niestety, wszystko, co ułatwia nam poruszanie się, jak samochody, windy czy schody ruchome wyłącza nas z codziennej aktywności fizycznej, a co za tym idzie sprzyja rozwijaniu się osteoporozy. Już nawet jeden dzień spędzony w całkowitym bezruchu sprzyja odwapnieniu naszego kośćca” – przestrzega Danuta Klus.
Obok codziennej dawki ruchu drugim istotnym czynnikiem, który jest naszym sprzymierzeńcem w walce z osteoporozą jest odpowiednia dieta. Powinniśmy pamiętać o spożywaniu produktów bogatych w wapń, jak np. mleko i jego przetwory, ryby, rośliny strączkowe, warzywa, orzechy i nasiona. Kluczowa jest również suplementacja witaminy D.
Osteoporoza bywa nazywana „cichym złodziejem kości”, ponieważ zazwyczaj przez długi czas nie daje żadnych objawów – chory nie ma świadomości co do zmian w swoim układzie kostnym, dopóki nie dojdzie do złamania.
„Jednym z istotnych sygnałów ostrzegawczych przy osteoporozie są złamania kości nadgarstka oraz bóle kręgosłupa, które mogą świadczyć o uszkodzeniu kręgów. Wówczas warto wykonać badanie densytometrii” – wyjaśnia ekspert Uzdrowiska Ustroń Grupy American Heart of Poland. – „Większą czujnością pod kątem osteoporozy powinny się wykazać także osoby z chorą tarczycą oraz przyjmujące sterydy, leki przeciwpadaczkowe lub przeciwzakrzepowe. Czynnikiem ryzyka jest również wczesna menopauza oraz obciążenia genetyczne. Rozwojowi osteoporozy sprzyja też palenie papierosów”.
Pomimo tego, że osteoporoza objawia się najczęściej w późniejszym wieku, to profilaktykę w jej kierunku warto prowadzić od najmłodszych lat. W okresie, gdy kościec się rozwija powinniśmy przykładać szczególną wagę do odpowiedniej diety i kształtowania prawidłowej postawy ciała.
„W okresie dojrzewania podaż wapnia jest szczególnie istotna. Podczas gdy u dorosłego człowieka dzienne zapotrzebowanie wynosi ok. 1 – 1,2 g, u dzieci może to być nawet 2 g. Równie istotnym czynnikami jest codzienna dawka ruchu i ekspozycja na słońce, która przekłada się na odpowiednią podaż witaminy D – wyjaśnia Danuta Klus. – Pamiętajmy też o tym, byśmy jako rodzice nie bagatelizowali zgłaszanych przez dzieci problemów z kręgosłupem. Wielu nieprawidłowości w obrębie kształtowania się naszego kośćca można by bowiem uniknąć przy odpowiednio wczesnej reakcji w młodym wieku” – podkreśla specjalistka.