Mimo że dializę pozaustrojową w Polsce można wykonywać wyłącznie w specjalistycznych ośrodkach, pacjenci dializowani również mogą zaplanować wakacyjny wyjazd. Warto pamiętać jednak, że dializy gościnne wymagają zaplanowania.
Z gościnnych zabiegów hemodializy pacjenci mogą skorzystać w dowolnej stacji dializ w Polsce, a także w stacjach dializ w wybranym kraju Unii Europejskiej. W Polsce tego rodzaju usługi są świadczone w ramach ubezpieczenia zdrowotnego (NFZ). W krajach unijnych bezpłatne dializy mogą być wykonywane w ramach Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (karta EKUZ).
„Ważne jest, aby zespoły w stacjach rozmawiały z pacjentami i zachęcały ich oraz ich bliskich do planowania wakacji. W Polsce jest dostępnych ponad 250 stacji dializ w wielu lokalizacjach, warto z wyprzedzeniem skontaktować się z wybraną placówką, zapytać o dostępne miejsca i terminy na zabiegi gościnne. W stacjach dializ, które działają w tzw. ośrodkach turystycznych (Kołobrzeg, Ustroń, Zakopane), w ubiegłym roku wykonaliśmy ponad 2 tys. gościnnych zabiegów” – mówi dr n. med. Marta Serwańska-Świętek, nefrolog i transplantolog kliniczny, zastępca dyrektora medycznego DaVita Polska.
Pacjenci dializowani, którzy chcą wyjechać, by odpocząć poza swoim miejscem zamieszkania i leczenia, aby skorzystać z dializ gościnnych, potrzebują wykonać trzy proste kroki:
1. Określić datę (przedział czasowy) wyjazdu.
2. Wybrać stację dializ w najbliższej okolicy miejsca planowanego wypoczynku, zadzwonić do ośrodka i zarezerwować dostępny termin leczenia, zapytać, jakie dokumenty są wymagane, kiedy i jaką drogą należy je przekazać.
3. W swojej macierzystej stacji dializ uzyskać od lekarza e-skierowanie i dokumentację medyczną na temat stanu swojego zdrowia i dotychczasowego sposobu leczenia.
Warto planować dializy gościnne już na kilka tygodni, a nawet miesięcy przed ustaloną datą wyjazdu. Rozmowa z personelem docelowej stacji dializ pozwoli pacjentowi ustalić szczegóły leczenia (m.in. jakie dokumenty powinien zabrać z macierzystej stacji dializ) i terminy dializ.
„Jeśli pacjent potrzebuje pomocy w zorganizowaniu dializ gościnnych, może porozmawiać o tym z zespołem macierzystej stacji. Zagraniczne ośrodki preferują informację medyczną w języku angielskim i z tą prośbą warto zwrócić się z wyprzedzeniem do lekarza w swojej stacji” – wyjaśnia Serwańska-Świętek.
Co najczęściej powinna zawierać przygotowana dokumentacja? Dane osobowe pacjenta, wynik grupy krwi, parametry hemodializy (dializator, czas zabiegu, prędkość przepływu krwi, rodzaj i dawka stosowanego antykoagulantu, przeciętna wielkość ultrafiltracji), sucha masa ciała, rodzaj i stan dostępu naczyniowego, ostatnie EKG, opis ostatniego badania RTG, informacja o chorobach, alergiach, lista stosowanych leków oraz ostatnie wyniki badań laboratoryjnych, w tym tzw. panel WZW typu B, C oraz HIV.
„Bezpieczeństwo i jakość leczenia naszych dializowanych pacjentów to dla nas priorytet. Zależy nam na tym, aby podczas wakacyjnych wyjazdów parametry leczenia pacjentów pozostawały stabilne. Dlatego każdy wyjazd powinien być dobrze i z wyprzedzeniem zaplanowany pod kątem gościnnych zabiegów. Gdy nasi pacjenci „podróżują” w ramach ośrodków DaVita, dokumentacja medyczna udostępniana jest ośrodkowi wakacyjnemu elektronicznie, bez konieczności jej drukowania i przesyłania” – dodaje dr Marta Serwańska-Świętek.
O czym warto jeszcze pamiętać? Przed wyjazdem pacjent powinien podać w macierzystej stacji dializ swoje dane kontaktowe i dane teleadresowe stacji gościnnych dializ. Jest to szczególnie ważne, jeśli pacjent znajduje się na liście oczekujących na przeszczepienie nerki.
Bezpłatne dializy z Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (karta EKUZ)
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to bezpłatna karta, która zapewnia pacjentom dostęp do opieki zdrowotnej podczas tymczasowego pobytu w dowolnym z krajów członkowskich Unii Europejskiej. Z karty EKUZ polscy pacjenci mogą także korzystać podczas wyjazdów do Norwegii, Szwajcarii, Lichtensteinu i na Islandię.
Kartę EKUZ pacjent może wyrobić podczas wizyty w jednym z wojewódzkich oddziałów i delegatur NFZ.
W Polsce dializowanych jest regularnie ponad 20 tys. osób, a osób z chorobami nerek co roku przybywa. Na całym świecie na przewlekłą chorobę nerek (PChN) choruje już prawie 800 mln osób. Przewlekła choroba nerek jest drugą co do częstości, po nadciśnieniu tętniczym, przewlekłą chorobą w Polsce. Szacunki mówią nawet o 4,7 mln dorosłych Polaków chorujących na nerki, z czego około 90 proc. o tym nie wie. Pacjenci leczeni dializami to w większości osoby po 65. roku życia (58 proc. wszystkich chorych hemodializowanych), nierzadko z szeregiem współwystępujących chorób.
