Aż 86% osób dorosłych bagatelizuje ryzyko zachorowania na półpasiec i jego konsekwencje – wynika z badania ankietowego przeprowadzonego na zlecenie GSK. Tymczasem półpasiec może prowadzić do przewlekłego bólu neuropatycznego oraz innych powikłań, w tym neurologicznych.
• Szacuje się, że 1 na 3 osoby zachoruje na półpasiec. Pacjenci często opisują ból półpaścowy jako piekący, palący, kłujący lub ostry.
• Wyniki badania ankietowego przeprowadzonego na zlecenie GSK pokazują, że wiele osób bagatelizuje ryzyko zachorowania – ponad jedna czwarta (28%) ankietowanych twierdziła, że półpasiec jest „zasadniczo niegroźny”.
• Dane opublikowane w ramach Tygodnia Świadomości Półpaśca potwierdzają powszechny brak wiedzy na temat półpaśca i zagrożeń, z jakimi może się wiązać.
Brak odpowiedniej wiedzy o zagrożeniach związanych z półpaścem i jego powikłaniami wśród osób w wieku 50+, które należą do grupy podwyższonego ryzyka zachorowania na półpasiec, to główny wniosek płynący z globalnego badania zrealizowanego na zlecenie GSK i zaprezentowanego przez spółkę w ramach obchodów Tygodnia Świadomości Półpaśca (26 lutego – 3 marca 2024 r.). Badanie miało na celu ocenę stanu wiedzy respondentów na temat półpaśca, czynników wywołujących tę chorobę i jej wpływu na życie pacjentów.
Półpasiec to choroba zakaźna wywoływana przez reaktywację utajonego zakażenia wirusem VZV (varicella zoster virus) – tego samego, który przy pierwszym kontakcie powoduje ospę wietrzną. Szacuje się, że około 99,5% osób po 50-tym roku życia przebyło pierwotną infekcję wirusem VZV i są narażone na reaktywację zakażenia w postaci półpaśca. Z wiekiem kondycja układu odpornościowego słabnie, co może przekładać się na większe ryzyko rozwoju półpaśca. Oznacza to, że osoby w wieku 50 lat i więcej należą do grupy podwyższonego ryzyka.
Prawie połowa ankietowanych (49%) oceniła, że zachorowanie przez nich na półpasiec jest mało prawdopodobne. Co czwarty (26%) z nich oszacował, że na ryzyko zachorowania na półpasiec narażona jest 1 na 100 osób, a blisko jedna piąta (17%) uważała, że problem ten dotyczy zaledwie 1 na 1000 osób. Tymczasem, jak wskazują światowe dane epidemiologiczne, co trzecia osoba zachoruje na półpasiec.
Charakterystycznym objawem półpaśca jest wysypka z bolesnymi pęcherzykami w obszarze klatki piersiowej, brzucha lub twarzy. Ból towarzyszący chorobie jest często opisywany przez pacjentów jako piekący, palący, kłujący lub ostry. Po ustąpieniu wysypki może rozwinąć się także neuralgia popółpaścowa, czyli przewlekły nerwoból mogący utrzymywać się tygodniami lub miesiącami, a w niektórych przypadkach nawet przez kilka lat.
Neuralgia to najczęstsze powikłanie półpaśca, do którego dochodzi w 5-30% wszystkich przypadków choroby. Jednak, aż 1 na 10 osób dorosłych biorących udział w badaniu nie znała najczęstszych objawów półpaśca, a ponad jedna czwarta (28%) uważała, że półpasiec jest „zasadniczo niegroźny”.
W ramach tego samego badania sprawdzono także, z jakich źródeł osoby dorosłe czerpią informacje dotyczące kwestii zdrowotnych. Wyniki wskazują, że aż 90% respondentów w wieku od 50 lat wzwyż zadeklarowało, że korzysta w tym celu z wyszukiwarek internetowych, takich jak Google. Wyniki te potwierdzają potrzebę przekazywania rzetelnych porad w zakresie edukacji na temat półpaśca oraz kierowania do sprawdzonych źródeł w sieci.
Przegląd globalnych danych dotyczących wyszukiwania informacji nt. półpaśca w wyszukiwarce Google w ciągu 12 miesięcy od września 2022 r. wykazał, że opinia publiczna potrzebuje bardziej klarownych informacji o tej chorobie. Potwierdza to aktywność internautów w wyszukiwarkach internetowych. Odnotowano 600% wzrost liczby wyszukiwań fraz takich jak „stadia wysypki w przebiegu półpaśca zdjęcia”, co świadczy o zwiększonym zainteresowaniu tematyką choroby, a także o częstym sięganiu do źródeł internetowych w celu znalezienia informacji dotyczących zdrowia.
„Wyniki tego badania wyraźnie pokazują, że wciąż zbyt mało mówi się o półpaścu, ryzyku zachorowania i wpływie choroby na życie pacjentów. Prognozy wskazują, że częstość występowania półpaśca, a w konsekwencji neuralgii popółpaścowej, będzie rosnąć ze względu na starzenie się populacji oraz coraz liczniejszą grupę osób z osłabionym układem odpornościowym. Dlatego dalsza edukacja i szerzenie wiedzy o dostępnej profilaktyce półpaśca mają tak wielkie znaczenie” – powiedział Krzysztof Kępiński, Dyrektor Relacji Zewnętrznych w GSK.
Formą profilaktyki półpaśca oraz neuralgii popółpaścowej są szczepienia ochronne. Na polskim rynku dostępna jest szczepionka o potwierdzonym profilu skuteczności i bezpieczeństwa, którą można zastosować także u osób z zaburzeniami odporności. Przeznaczona jest dla osób dorosłych w wieku 50 lat i starszych oraz dla osób w wieku 18 lat i starszych o zwiększonym ryzyku zachorowania na półpasiec. Od 1 stycznia 2024 r. preparat dostępny jest w aptekach z odpłatnością 50% dla pacjentów w wieku 65 lat i starszych z określonymi chorobami współistniejącymi.
Tydzień Świadomości Półpaśca (26 lutego – 3 marca 2024 r.) to globalna kampania informacyjna, która ma pomóc rozwiązać problem niskiej świadomości społecznej dotyczącej ryzyka związanego z półpaścem oraz wpływu choroby na życie pacjentów. Inicjatywa, realizowana przez Międzynarodową Federację ds. Starzenia się (International Federation on Ageing, IFA) we współpracy z GSK, ma na celu zachęcenie osób dorosłych, szczególnie w wieku 50 i więcej lat, do podjęcia świadomej rozmowy na temat półpaśca ze swoimi lekarzami.
Badanie na temat błędnych przekonań dotyczących półpaśca to internetowe badanie ankietowe, w którym wzięło udział 3500 osób dorosłych w wieku 50 i więcej lat. Badanie przeprowadziła spółka Pollfish Inc, na zlecenie firmy GSK, w dniach 16-18 sierpnia 2023 r. W Japonii ankietę przeprowadziła firma IPSOS. Badanie zrealizowano łącznie w 12 krajach (Chiny, USA, Niemcy, Brazylia, Japonia, Wielka Brytania, Australia, Włochy, Korea Południowa, Indie, Kanada i Portugalia), w 9 językach, przy udziale 250 respondentów z każdego kraju – wyjątkiem były USA i Indie, w których ankietę wypełniło po 500 osób. Zestawiono dane zebrane na podstawie odpowiedzi na 18 pytań dotyczących wiedzy i błędnych przekonań na temat półpaśca. Wszyscy uczestnicy zgodzili się na udział w badaniu przy zachowaniu pełnej przejrzystości, jeżeli chodzi o zlecenie badania oraz wykorzystanie swoich zanonimizowanych danych.
Materiał opublikowany na zlecenie GSK
