Rozmowa z prof. dr hab. n. med. Piotrem Kuną, kierownikiem II Katedry Chorób Wewnętrznych oraz Kliniki Chorób Wewnętrznych Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi; wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Chorób Cywilizacyjnych
Panie Profesorze, dlaczego mówi się, że astma jest chorobą cywilizacyjną?Ponieważ w ciągu ostatnich 20–30 lat liczba zachorowań wzrosła kilkakrotnie, szczególnie w krajach rozwijających się – w tym również w Polsce. Z najnowszych badań epidemiologicznych wynika, że objawy astmy oskrzelowej występują u co ósmego mieszkańca naszego kraju.
A ilu chorych dotyka astma ciężka?
Procentowo astma ciężka występuje u około 5% pacjentów, trzeba jednak pamiętać, że ogółem na astmę w Polsce cierpi prawie pięć milionów osób. To najczęstsza choroba przewlekła wieku dziecięcego oraz ludzi młodych. Nawet niewielki odsetek z pięciu milionów daje więc liczną grupę pacjentów, u których pomimo leczenia nie jesteśmy w stanie opanować objawów.
Jakie są tego przyczyny?
Badania przeprowadzone w Polsce z jednej strony wskazują na brak właściwego rozpoznania i leczenia, z drugiej – na fakt, że nie wszyscy pacjenci systematycznie przyjmują leki. Niezdiagnozowana albo nieleczona choroba postępuje i rozwija się, aż do postaci ciężkiej.
Jest jeszcze trzeci czynnik: lekarze, niestety, często lekceważą objawy astmy w jej stadium początkowym, kiedy dolegliwości pojawiają się i mijają. Zignorowana choroba może łatwo przybrać postać ciężką, a wówczas jest już za późno na prostą kontrolę, i trudno o skuteczne leczenie. Zaniedbana astma, tak jak choroby nowotworowe, postępuje i może doprowadzić nawet do niepełnosprawności. Z kolei kiedy przebieg astmy jest łagodny, to leczenie jest naprawdę łatwe, bezpieczne i pozwala prawie całkowicie powstrzymać rozwój choroby.
Oprócz astmy ciężkiej, jakie inne rodzaje astmy wyróżniamy?
Generalnie odmian można wyróżnić wiele, w zależności od mechanizmów, które wywołują chorobę. Mamy więc na przykład astmę alergiczną, astmę niealergiczną i astmę wirusową, czyli wywoływaną wirusami zakażającymi układ oddechowy.
Oprócz tego wyróżniamy też astmę eozynofilową, która przebiega z wysoką eozynofilią, oraz rzadszą astmę nieeozynofilową. Astma ciężka najczęściej przebiega z wysokim poziomem eozynofili, jest to więc wtedy jednocześnie astma eozynofilowa. Ze względu na schorzenia towarzyszące wyróżniamy np. astmę z otyłością i astmę bez otyłości.
Autoryzowany wywiad prasowy przygotowany przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia w związku z warsztatami z cyklu „Quo vadis medicina?” pt. „Edukacja w astmie – niezbędny element leczenia”. Czerwiec 2024 r.
