- Dławica piersiowa to objaw choroby wieńcowej serca, manifestujący się najczęściej bólem w klatce piersiowej. Wynika on z dostarczania niewystarczającej ilości tlenu do mięśnia sercowego w stosunku do jego potrzeb. Zazwyczaj dolegliwość ta pojawia się na skutek wysiłku fizycznego lub stresu, ale może również wystąpić samoistnie.
- W dniach 16-22 września z inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Polsce celebrowany jest Tydzień Świadomości Dławicy Piersiowej. Polską edycję kampanii „Angina Awareness Initiative” („Poznaj swoją dławicę”) wspiera Polskie Towarzystwo Kardiologiczne.
Dławica piersiowa stanowi poważny problem zdrowotny na całym świecie. Szacuje się, że globalnie na dławicę cierpi blisko 200 milionów ludzi, co czyni ją jedną z najczęstszych chorób sercowo-naczyniowych. W Polsce problem ten dotyka blisko 1,5 miliona osób, a każdego roku notuje się tysiące nowych przypadków.
Niestety, wiele osób nie ma świadomości, że choruje i są to osoby niezdiagnozowane, nieujęte w oficjalnych statystykach. Warto zaznaczyć, że rozwojowi dławicy piersiowej sprzyjają takie czynniki jak nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, wysokie stężenie cholesterolu, cukrzyca, otyłość, brak regularnej aktywności fizycznej oraz niezdrowe nawyki żywieniowe. Dieta uboga w warzywa i owoce, a jednocześnie bogata w tłuszcze zwierzęce, również zwiększa ryzyko wystąpienia tej choroby.
Prof. Piotr Jankowski, koordynator merytoryczny kampanii podkreśla, że „dławica piersiowa to nie jest łagodna choroba, to schorzenie, które niesie ze sobą poważne konsekwencje: może zapowiadać wystąpienie zawału serca, upośledza jakość życia, aktywność fizyczną i społeczną, jest związana z absencją chorobową, sprzyja występowaniu depresji i wielu innych zaburzeń”.
Dławica piersiowa objawia się najczęściej bólem lub dyskomfortem w klatce piersiowej, który może promieniować do ramion, barków, łopatki, szyi, żuchwy czy pleców. Dolegliwości te często pojawiają się podczas wysiłku fizycznego, stresu lub po obfitym posiłku i zazwyczaj ustępują po odpoczynku. Oprócz bólu, typowymi objawami są również duszności, uczucie zmęczenia, a także zawroty głowy, palpitacje serca oraz poczucie niepokoju. Warto pamiętać, że dławica piersiowa to nie tylko chwilowe dolegliwości, ale poważne ostrzeżenie, które może świadczyć o chorobie wieńcowej.
Porozmawiaj z lekarzem o swoich objawach, aby uzyskać spersonalizowaną pomoc.
Aby zdiagnozować dławicę piersiową, lekarz rozmawia z pacjentem, bada go, zazwyczaj zleca kilka badań. Pierwszym krokiem jest wykonanie elektrokardiogramu (EKG), który rejestruje elektryczną aktywność serca i pozwala na wykrycie ewentualnych zmian wskazujących na niedokrwienie. Kolejnym istotnym badaniem jest test wysiłkowy, który polega na monitorowaniu EKG podczas wysiłku fizycznego, co pozwala ocenić, jak serce reaguje na obciążenie i czy pojawiają się objawy dławicy. Bardzo ważnym badaniem jest echokardiografia (ECHO serca), czyli ultrasonografia serca – wykorzystanie fal ultradźwiękowych do tworzenia obrazów serca, co pozwala na ocenę jego funkcji i struktury oraz wykrycie ewentualnych uszkodzeń mięśnia sercowego. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić koronarografię (angiografię wieńcową), badanie rentgenowskie z użyciem kontrastu, które umożliwia ocenę wnętrza naczyń wieńcowych i identyfikację ewentualnych zwężeń lub blokad. Zignorowanie objawów dławicy piersiowej i niezgłoszenie się do lekarza może prowadzić do poważnych powikłań, w tym m.in. zawału serca. Dlatego tak ważne jest, aby każdy, kto doświadcza dolegliwości, nie bagatelizował ich i jak najszybciej skonsultował je ze specjalistą. Wczesne rozpoznanie i leczenie mogą uratować życie.
Najlepsze leki nie zadziałają, jeśli ich nie przyjmiesz. Przyjmuj leki zgodnie z zaleceniami, regularnie odwiedzaj lekarza i wprowadź zalecane zmiany w stylu życia
Proces leczenia dławicy piersiowej obejmuje kilka kluczowych obszarów. Pierwszym ważnym krokiem jest zmiana stylu życia, m.in. wprowadzenie zdrowej diety, polegającej na ograniczeniu tłuszczów nasyconych, soli i cukrów oraz zwiększeniu spożycia owoców, warzyw i pełnoziarnistych produktów. Kondycję serca i ogólną sprawność organizmu poprawia również regularna aktywność fizyczna, rzucenie palenia tytoniu i ograniczenie lub zaprzestanie picia alkoholu.
Leczenie farmakologiczne jest istotnym elementem terapii, skoncentrowanym na łagodzeniu objawów dławicy piersiowej, poprawie jakości życia pacjentów oraz zapobieganiu incydentom sercowo-naczyniowym, które mogą prowadzić do poważnych komplikacji, w tym zawału serca. Kluczowym celem leczenia jest monitorowanie zmian w naczyniach wieńcowych oraz zapobieganie niedotlenieniu mięśnia sercowego.
W przypadkach, gdy leczenie zachowawcze okazuje się niewystarczające, u pacjentów spełniających określone kryteria stosowane są zabiegi interwencyjne, takie jak rewaskularyzacja.
Prof. Piotr Jankowski podkreśla, że „w leczeniu dławicy piersiowej kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarskich (adherence) zarówno w zakresie farmakoterapii ale także w szerszym kontekście – w aspekcie właściwego stylu życia, na który składają się stosowna dieta, aktywność fizyczna, unikanie stresów, jak również wszelkich innych czynników ryzyka, które mogą nasilać objawy choroby”. I dodaje: „Współpraca na linii lekarz-pacjent odgrywa fundamentalną rolę w osiągnięciu sukcesu terapeutycznego. Pacjent, który ściśle przestrzega zaleceń, ma większe szanse na złagodzenie objawów, poprawę jakości życia oraz uniknięcie poważnych powikłań, takich jak zawał serca. Z kolei lekarz, poprzez edukację i monitorowanie postępów, może dostosować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta, co zwiększa skuteczność terapii”.
Profilaktyka dławicy piersiowej obejmuje szereg działań mających na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia objawów oraz zapobieganie postępowi choroby. Kluczowym elementem profilaktyki jest zmiana stylu życia: wprowadzenie zdrowej diety, bogatej w owoce, warzywa oraz pełnoziarniste produkty, a ubogiej w tłuszcze nasycone, sól i cukry. Regularna aktywność fizyczna jest równie ważna, ponieważ pomaga utrzymać prawidłową masę ciała, poprawia krążenie i wzmacnia serce, podobnie jak rzucenie palenia tytoniu oraz ograniczenie lub całkowite zaprzestanie picia alkoholu. Ważnym aspektem profilaktyki jest również kontrolowanie poziomu cholesterolu oraz ciśnienia krwi. Warto zaznaczyć, że zarządzanie stresem i utrzymanie zdrowych nawyków psychicznych znacząco wpływa na zdrowie serca, zaś regularne badania i konsultacje z lekarzem pozwalają na wczesne wykrycie i leczenie ewentualnych nieprawidłowości.
