VR wsparciem w procesie leczenia najmłodszych pacjentów onkologicznych

dziecko siedzi na fotelu, ma założone gogle VR a pielęgniarka wykonuje wenopunkcję

Fundacja K.I.D.S., Klub Innowatorów Dziecięcych Szpitali, po raz kolejny odpowiada na potrzeby małych pacjentów. Tym razem, zaprezentowała projekt wykorzystujący wirtualną rzeczywistość, który pomoże pacjentom na oddziale onkologicznym podczas trudnych i bolesnych zabiegów. Rozwiązanie wprowadzone zostało pilotażowo w Instytucie „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”.

Jednym z zabiegów, którym poddawane są dzieci w szpitalach, jest wenopunkcja – zabieg, polegający na nakłuciu żył i wprowadzeniu odpowiedniej igły lub cewnika, w celu pobrania krwi lub podania odpowiednich leków. Zabiegi te są bardzo stresujące, a także sprawiają ból i powodują pieczenie, a czasem również pulsowanie w miejscu, z którego krew jest pobierana. Przez wenopunkcję przechodzą wszystkie hospitalizowane dzieci, a dzieci leczone na oddziale onkologii, poddawane są temu zabiegowi więcej niż jeden raz. Bardzo często zabieg ten wywołuje w dziecku lęk oraz jest bolesny. To powoduje pogorszoną komunikację i współpracę z pielęgniarką, a w sytuacjach niekontrolowanej paniki, pacjent poddawany jest farmakologicznym środkom uspakajającym. Skutkuje to również wydłużeniem całego procesu zabiegu oraz powoduje jego nieprzewidywalność.

Percepcja bólu krótkotrwałego ma mocny aspekt psychologiczny. Oznacza to, że sam sygnał nadchodzącego bólu może być zinterpretowany jako bolesny, zwłaszcza jeśli pacjent koncentruje się na zabiegu. Sposobem na to jest przeniesienie ich do wirtualnej rzeczywistości i zbudowanie nowych, pozytywnych doświadczeń podczas zabiegu. W porównaniu z konwencjonalnymi metodami rozpraszania uwagi, iluzja całkowitego zanurzenia w wirtualnym środowisku i interakcja pacjenta z obiektami, które znajdują się w świecie wirtualnym redukuje zasoby uwagi poświęconej na bolesne bodźce, jednocześnie minimalizując świadome odczucie bólu pacjenta.

Pilotażowe rozwiązanie skierowane jest do pacjentów Oddziału Dziennego Chemioterapii w Centrum Zdrowia Dziecka w wieku od 4 do 10 lat, którzy muszą przejść przez zabieg wenopunkcji. W trakcie zabiegu, dziecko otrzyma specjalnie stworzone okulary marki HTC, które wyświetlą trójwymiarową bajkę stworzoną przez firmę Vescom. Przeniesie ona dzieci na tropikalną plażę, gdzie mogą się zrelaksować, pomagając przewodnikowi pokonywać drobne przeszkody i przeżywając fantastyczną przygodę, która zastąpi im nieprzyjemną rzeczywistość oraz otaczające je procesy medyczne.

Projekt realizowany jest przy użyciu headsetów HTC Vive Flow. Gogle są kompaktowe oraz lekkie. Ich waga ich wynosi zaledwie 189 g, konstrukcja wyposażona została w dwa zawiasy, które wraz z magnetyczną, wymienną uszczelką czołową umożliwiają złożenie urządzenia do kompaktowego rozmiaru. GOGLE VIVE Flow zaprojektowane są w taki sposób, by pasowały do różnych kształtów i rozmiarów głowy.

Pierwszymi zabiegami, dla jakich fundacja wprowadza wirtualną rzeczywistość, są jedne z najczęściej odbywających się procedur przez zaimplantowane porty dożylne, czyli:

Pobieranie krwi do badań laboratoryjnych
Przepłukiwanie portu dożylnego
Nakłucie portu do chemioterapii i rezonansu

Pierwszym szpitalem, który fundacja wspiera w transformacji, jest Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, jeden z największych szpitali pediatrycznych w Polsce, leczący rocznie 80 000 dzieci z całej Polski i z zagranicy. Celem fundacji jest rozszerzenie projektu o kolejne oddziały szpitala, jak również stworzenie nowych animacji. Testy, wykonane w Centrum Zdrowia Dziecka w lutym 2024 roku wykazały, że zarówno dzieci, jak i rodzice, w pozytywny sposób reagują na te rozwiązanie. Dzieci angażują się w opowiadaną w wirtualnej rzeczywistości historię i jednocześnie wykonują polecenia pielęgniarki. Animacja, dzięki odpowiedniej długości, wystarcza na cały czas trwania zabiegu.