Ceny dóbr konsumpcyjnych w Polsce notowały w ostatnich latach niespotykane wcześniej wzrosty. Pandemia wirusa COVID-19 i wybuch wojny w Ukrainie wpłynęły na przerwy w łańcuchach dostaw, spadek dostępności towarów oraz zmiany struktury wydatków, co przełożyło się na wzrosty cen. Eksperci firmy IQVIA przeanalizowali, jak w tym kontekście rynkowym kształtowała się dynamika cen produktów Consumer Health tj. produktów sprzedawanych w aptekach bez recepty. Analizą objęto okres od Q1 2021 roku do Q1 2024 roku.
Raport „Dynamika cen na rynku Consumer Health w Polsce w kontekście zmian inflacji” prezentuje szczegółową analizę wpływu inflacji na ceny produktów sprzedawanych w aptekach bez recepty, takich jak suplementy diety, witaminy, produkty do pielęgnacji skóry i inne. W badaniu uwzględniono dane z panelu aptek IQVIA, obejmującego 6,7 tys. aptek w Polsce, co stanowi ponad połowę wszystkich funkcjonujących aptek w kraju.
Jak zauważono w raporcie, postępujący wzrost inflacji od marca 2021 roku początkowo nie znajdował odzwierciedlenia w dynamice cen na rynku Consumer Health. Widoczne jest pewne przesunięcie w czasie zmian w cenach produktów Consumer Health w stosunku do dynamiki inflacji. Co więcej, porównanie ewolucji średnich cen produktów z poszczególnych segmentów rynku Consumer Health ze wskaźnikiem inflacji (CPI) prowadzi do wniosku, że ceny produktów Consumer Health są bardziej stabilne od ogółu produktów w koszyku zakupowym Głównego Urzędu Statystycznego i zmieniają się mniej dynamicznie niż inflacja CPI.
Autorzy raportu zwracają również uwagę na różnice w podejściu do polityki cenowej w poszczególnych kategoriach produktowych. Wzrost cen przekraczający 10% dla ponad połowy dostępnych SKU odnotowano jedynie dla kategorii OTC General Pain (tabletki przeciwbólowe ogólnego przeznaczenia i niespecyficzne środki przeciwskurczowe), NUT Other (produkty z segmentu NUT z wyłączeniem produktów żywienia dojelitowego i produktów żywieniowych dla dzieci) oraz PEC Beauty Products (kosmetyki). OTC General Pain i NUT Other to również dwie z czterech kategorii, w których odnotowano średnią wzrostu cen powyżej 10% – odpowiednio o 12% i 11%. Podobny pułap podwyżek cen (11%) odnotowała kategoria NUT Baby Food (produkty żywieniowe dla dzieci).
Dysproporcje w zakresie strategii cenowej zaobserwowano też na poziomie firm – im większa skala działalności i tym samym większa siła negocjacyjna firmy, tym statystycznie bardziej agresywne podejście w strategii podnoszenia cen. Aż 83% firm sklasyfikowanych jako duże zastosowało minimum 10% podwyżki cen dla ponad 1/5 swojego portfolio. W przypadku małych firm ten odsetek wyniósł 43%.Raport zawiera również analizę wrażliwości popytu konsumentów na zmianę cen danego produktu, porównanie elastyczności cenowej z 2023 roku z poprzednimi latami oraz wpływ elastyczności cenowej produktu na kształtowanie strategii cenowej.
„W IQVIA wykorzystujemy dane i wiedzę ekspercką, by dostarczać rzeczywiste rozwiązania i rekomendacje dla branży, które pomagają naszym klientom sprostać dynamicznie zmieniającym się potrzebom rynku i pacjentów. Wierzymy, że dzięki temu możemy wspierać rozwój systemów ochrony zdrowia oraz tworzenie lepszych i bardziej dostępnych terapii dla pacjentów w naszym kraju” – powiedział Daniel Flis, general manager w IQVIA Poland.
