Rak płuca to wciąż jedno z kluczowych wyzwań zdrowotnych w Polsce. „Jako lekarz onkolog chciałbym, by radykalne leczenie było jak najskuteczniejsze. Aby się tak mogło stać, potrzebne jest szybkie rozpoznanie choroby i wdrażanie najnowocześniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych w ośrodkach kompleksowej opieki. Tymczasem badania przesiewowe na nowych zasadach powinny się znaleźć w katalogu świadczeń w połowie 2025 roku. Moim celem jest, aby nasz kraj wprowadził szerokie badania przesiewowe w kierunku wczesnego wykrycia raka płuca i dzięki temu zwiększył się odsetek chorych operowanych radykalnie” – podkreśla prof. dr hab. n. med. Rodrygiem Ramlau, kierownik Kliniki Onkologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, prezes Polskiej Grupy Raka Płuca.
Jak przypomina ekspert rak płuca jest przyczyną największej liczby zgonów związanych z nowotworami. Jednocześnie w ostatniej dekadzie dokonał się znaczący przełom w poznaniu biologii tego typu nowotworu, co przełożyło się m.in. na rozwój wielu innowacyjnych, skutecznych metod zarówno diagnostycznych jak i terapeutycznych, które doprowadziły do poprawy wyników leczenia. „Warunkiem sukcesu jest wykorzystanie potencjału zespołów interdyscyplinarnych przez odpowiednią organizację działań w zakresie profilaktyki pierwotnej i wtórnej, a także koordynacji procesu diagnostyczno-terapeutycznego od podejrzenia po zakończenie terapii i monitorowania efektów leczenia jak i działań niepożądanych” – tłumaczy prof. Ramlau.
Niestety decyzje dotyczące organizacji leczenia raka płuca wciąż się odwlekają, przykładem jest chociażby wdrożenie ogólnokrajowego screeningu przy pomocy niskodawkowej tomografii komputerowej, które miało nastąpić z początkiem 2025 roku, a tymczasem resort zdrowia przesunął termin do połowy roku.
„Oczywiście, że jest rozczarowanie. Jako lekarz onkolog chciałbym, by radykalne leczenie było jak najskuteczniejsze. Aby się tak mogło stać, potrzebne jest szybkie rozpoznanie choroby i wdrażanie najnowocześniejszych metod diagnostycznych i terapeutycznych w ośrodkach kompleksowej opieki jak Lung Cancer Units. Tymczasem badania przesiewowe na nowych zasadach powinny się znaleźć w katalogu świadczeń w połowie 2025 roku. Moim celem jest aby nasz kraj wprowadził szerokie badania przesiewowe w kierunku wczesnego wykrycia raka płuca i dzięki temu zwiększył się odsetek chorych operowanych radykalnie” – uważa prof. Rodryg Ramlau.
Ile unitów w Polsce jest potrzebne? „Myślę, że około 20 placówek. Następnie zostaną włączone kolejne szpitale, które posiadały odpowiednie kwalifikacje i spełnią wymogi stawiane Ośrodkom Kompetencji. Oczywiście leczenie chorych na raka płuca w tych placówkach będzie nadal prowadzone na dotychczasowych zasadach” – wylicza Profesor.
Warto jednak wziąć pod uwagę, że liczba chorych onkologicznych wzrasta i w szpitalach brakuje miejsc, a liczba specjalistów nie ulega zwiększeniu.
„Młodzi adepci sztuki lekarskiej nie garną się do tej specjalizacji, bo jest trudna. Biorąc pod uwagę niedobory kadrowe lekarzy i pielęgniarek, należy poszukiwać metod, które pozwolą na skrócenie podawania leku, jego przygotowania przez aptekę jak też umożliwią leczenie ambulatoryjne i skrócenie pobytu pacjenta w szpitalu. Przykładem tego będzie dostęp stosowania zarejestrowanych i refundowanych w niedalekiej przyszłości leków onkologicznych w formie podskórnej. Podsumowując: lepsze wykorzystanie kadr medycznych pozwoli na szybszy dostęp do leczenia i pozostawienie miejsc szpitalnych dla tych najbardziej potrzebujących chorych. Należy w niedalekiej przyszłości rozważyć konieczność bezpośredniej współpracy z lekarzami rodzinnymi, którzy mogliby objąć opieką niektóre grupy chorych onkologicznych w trakcie ambulatoryjnego leczenia systemowego” – podkreśla prof. Ramlau. – „Pacjent musi przede wszystkim trafić do ośrodka wielospecjalistycznego, typu LCU, gdzie uzyska kompleksową opiekę onkologiczną. Sukces tkwi w interdyscyplinarnym podejściu do pacjentów onkologicznych. Lekarze muszą mieć komfort pracy, a nie a nie tracić czas na biurokratyczne procedury narzucone przez płatnika. Ten czas powinni poświęcić pacjentowi i poszerzaniu swojej wiedzy”.
Katarzyna Redmerska
Dokument kierunkowy Misja Rak Płuca 2024 – 2034:
https://polgrp.org.pl/premiera-dokumentu-kierunkowego-misja-rak-pluca-2024-2034-przeczytaj-raport/