„Bagatelizuje się chrapanie, a jest to zaburzenie, które trzeba leczyć. Uporczywe chrapanie jest objawem obturacyjnego bezdechu sennego, który jest istotnym problemem społecznym i zdrowotnym. Zaburzenie ma negatywny wpływ na zdrowie układu krążenia, kondycję psychiczną, jakość życia i bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów. Pacjenci z tym schorzeniem wymagają odpowiedniej diagnostyki i spersonalizowanej terapii” – podkreśla dr hab. n. med. Michał Michalik, założyciel Centrum Medycznego MML, specjalista otorynolaryngologii, chirurgii głowy i szyi oraz medycyny lotniczej.
Ponad połowa Polaków usłyszała od kogoś, że chrapie, a 67% z nas ma osobę chrapiącą w swoim otoczeniu. Choć 65% naszych rodaków uważa, że chrapanie może mieć negatywne skutki dla zdrowia, to jednak wiemy o nich stosunkowo mało. Taki wniosek można wysnuć z tegorocznej edycji raportu Centrum Medycznego MML „Czy Polacy chrapią?”.
Według wyników badania opinii, chrapanie, będące jednym z objawów obturacyjnego bezdechu sennego, to w Polsce częsty problem. Aż 54% naszych rodaków usłyszało od kogoś, że chrapie. Ponadto, 67% Polaków przyznaje, że osobą chrapiącą jest ktoś z ich otoczenia, najczęściej partner.
Doświadczamy też innych problemów, które mogą być konsekwencją obturacyjnego bezdechu sennego. Niemal 40% Polaków przyznaje, że po przebudzeniu nie czuje się wypoczęta. Ponadto aż 76% z nas odczuwa senność podczas prowadzenia samochodu, a prawie 30% doświadcza – wynikającego z senności – zmniejszenia wydajności w pracy.
Chrapanie i otyłość często idą w parze. Eksperci podkreślają, że otyłość zwiększa prawdopodobieństwo zapadania się dróg oddechowych, które prowadzi do chrapania i bezdechów sennych. Wynika to z faktu, że wpływa ona bezpośrednio na anatomię górnych dróg oddechowych. Badania rezonansu magnetycznego potwierdzają, że tłuszcz odkłada się w rejonie szyi i języka.
„Szacuje się, że ponad 70% pacjentów z obturacyjnym bezdechem sennym zmaga się także z otyłością. Redukcja masy ciała stanowi ważny cel w ich leczeniu. Niestety, wiele programów dietetycznych kończy się niepowodzeniem, częściowo z powodu wpływu obturacyjnego bezdechu sennego na zmiany metaboliczne, które utrudniają proces odchudzania. Dlatego tak ważne jest interdyscyplinarne podejście do leczenia” – wyjaśniła dr n. med. Sylwia Raczko, specjalista medycyny rodzinnej, balneologii i medycyny fizykalnej, obesitolog, Dyrektor Medyczny Nasz Lekarz.
Jak dodaje niewyspany pacjent częściej sięga po przekąski i fast food.
Pomimo częstego współwystępowania otyłości i bezdechu sennego, z badania wynika, że wiedza naszych rodaków na ten temat jest stosunkowo mała. Tylko 38% Polaków uważa, że chrapanie lub zła jakość snu mogą mieć negatywny wpływ na utrzymanie prawidłowej masy ciała. Ponadto jedynie 6% z nas kontaktowało się z ekspertem do spraw snu w kontekście wsparcia w odchudzaniu, a tylko 21% wzięłoby to pod uwagę.
Warto podkreślić, że obturacyjny bezdech senny wiąże się z licznymi chorobami, np. udarem mózgu, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, zawałem mięśnia sercowego czy depresją. Zwrócili także uwagę na negatywny wpływ zaburzeń snu na płodność.
„Sen ma istotny wpływ także na zdrowie jajników i jąder, a przez to również na funkcje reprodukcyjne kobiet i mężczyzn. Wspiera równowagę hormonalną, prawidłowy cykl miesiączkowy i odpowiedni skład nasienia. Antyoksydacyjne działanie melatoniny chroni komórki jajowe i plemniki przed uszkodzeniami, poprawia ich jakość, a dzięki temu korzystnie wpływa na płodność” – uzupełnia dr n. med. Dorota Kuśnierczak, specjalista ginekolog-położnik, Kierownik Medyczny Invimed Poznań.
Wyniki raportu wskazują, że nasza wiedza na temat konsekwencji zaburzeń snu dla płodności jest również stosunkowo mała. Jedynie 24% Polaków zgadza się ze stwierdzeniem, że nieodpowiednia długość lub jakość snu może mieć wpływ na szansę poczęcia dziecka. Ponadto tylko 4% rodaków konsultowało z ekspertem do spraw snu swoje problemy z płodnością, a 10% wzięłoby to pod uwagę.
Jak tłumaczą eksperci zdrowy sen to postawa by zachować dobrą kondycję. Tylko co znaczy zdrowy sen?
„Śpiąc na plecach na pewno się nie wyśpimy. Najzdrowsza pozycja do spania to leżenie na prawym boku. Sen dorosłej osoby powinien trwać nieprzerwanie 6-7 godzin” – tłumaczy dr Michalik. – „A jeśli potrzebujemy drzemki w ciągu dnia to nie dłuższej niż pół godziny, bo inaczej będziemy mieli kłopoty z zaśnięciem wieczorem”.
xxx
Raport „Czy Polacy chrapią?” został oparty na wynikach badania opinii przeprowadzonego w lutym 2025 r. na Ogólnopolskim Panelu Badawczym Ariadna, na ogólnopolskiej próbie osób w wieku od 35 do 60 lat. W badaniu wzięło udział N=1059 respondentów. Kwoty dobrano według reprezentacji w populacji Polaków dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Badanie przeprowadzono metodą CAWI.
